„Vandaag heb ik de commissaris van de Koning laten weten dat ik mij beschikbaar stel voor een tweede ambtstermijn als burgemeester van Amsterdam”, schrijft hij in een brief aan de gemeenteraad. „Ik hoop dat u mij wilt herbenoemen.” Van der Laan (PvdA) zegt dat hij de afgelopen vijf jaar „met veel plezier” hard heeft gewerkt voor de stad. „Amsterdam is nooit af en er zijn hardnekkige problemen, maar de stad ligt er relatief goed bij.” Hoewel hij dagelijks Amsterdammers spreekt die verliefd zijn op hun stad, zijn ze volgens hem zelden tevreden. „En dat mogen wij ook niet zijn.”

De burgervader benadrukt in de brief wel dat hij, „naast meer balans in de stad”, ook meer balans wil in zijn leven. „Dat betekent niet dat ik mij voor minder dan 100 procent zal inzetten, maar wel dat ik mijn tijd anders zal proberen in te delen zodat deze functie een voorrecht blijft, maar een minder zware wissel trekt op mijn privéleven en dat van mijn gezin.”

De zestigjarige Van der Laan volgde op 7 juli 2010 Job Cohen op. Daarvoor was hij van november 2008 tot februari 2010 minister voor Wonen, Wijken en Integratie in het kabinet-Balkenende IV. Eerder werkte hij als advocaat in Amsterdam. Sinds 1976 is hij lid van de PvdA en hij begon zijn politieke carrière in de jaren tachtig als politiek assistent van de Amsterdamse wethouder Jan Schaefer.

Het is gebruikelijk dat de commissaris van de Koning acht maanden voordat de ambtstermijn afloopt een gesprek voert met een burgemeester. Normaal gesproken worden burgemeesters benoemd voor een periode van zes jaar, maar ze kunnen zich beschikbaar stellen voor verlenging met eenzelfde periode. Vervolgens gaat een vertrouwenscommissie van de gemeenteraad in gesprek met de burgemeester, waarna de raad een aanbeveling stuurt naar de commissaris. Die adviseert de minister van Binnenlandse Zaken, die de burgemeester voordraagt voor herbenoeming bij de koning. De koning benoemt de burgemeester formeel.