Het „eeuwenoude monster” antisemitisme steekt de afgelopen jaren weer de kop op, zei Timmermans. Islamofobie is een recenter verschijnsel, maar heeft ook een „verwoestend” effect. Timmermans zei dat het controversieel is om deze twee onderwerpen samen te bespreken.

Hij noemde de opkomst van islamofobie een van de grootste uitdagingen voor Europa. Volgens Timmermans zijn mensen geneigd in crisistijd op zoek te gaan naar een zondebok. Aan de verbale insinuaties, bekrompenheid, vooroordelen en discriminatie moet een einde komen, benadrukte hij. Iedereen moet het gevoel krijgen welkom te zijn in Europa en daar een veilig bestaan op te kunnen bouwen, aldus de vicevoorzitter.

De coördinatoren krijgen de opdracht te zoeken naar manieren om discriminatie op grond van religie te bestrijden. Ze gaan direct aan Timmermans rapporteren. Wat slachtoffers tegen de coördinatoren zeggen, belandt „direct” op zijn bureau.

Vicepremier Lodewijk Asscher, die ook integratie zijn portefeuille heeft, kondigde op de conferentie aan dat Nederland het gevecht tegen zogenoemde hatecrimes gaat opvoeren als Nederland op 1 januari voorzitter wordt van de Europese Unie. Hij vroeg Timmermans de coördinatoren voldoende instrumenten te geven om hun werk goed te kunnen doen.