Dat leidt volgens Asscher tot een situatie waarin werknemers elkaars concurrenten worden in de ‘rat race’ van zo laag mogelijke lonen met steeds beperktere bescherming. „Het is een aanval op de middenklasse, een aanval in de rug bovendien”, aldus Asscher.

In zijn speech maakte hij zich vooral druk over de middenklasse die dreigt te splijten. Dat komt onder meer door ontwikkelingen in de vrije markt, die als „een wilde hengst is die eerst getemd moet worden zodat we zijn kracht in ons voordeel kunnen gebruiken”.

De sociaaldemocratie moet een oude belofte waarmaken en zorgen dat er voor iedereen een plaats is aan de tafel van de middenklasse zei Asscher. Die opdracht wordt steeds groter, aldus Asscher. „Omdat er nu meer mensen zijn die vanuit de middenklasse afzakken dan mensen die vanuit de lage inkomens doorgroeien naar de middenklasse. En dat bedreigt uiteindelijk de hele samenleving.”

Hij citeerde oud-PvdA-fractievoorzitter Thijs Wöltgens die ooit schreef dat de stemming van de middenklasse de barometer is voor het humeur van de samenleving. „In de ontwikkelde economieën staat, niet alleen in Nederland, staat dat ideaal onder druk. Joe Sixpack, Otto Normalverbraucher en onze eigen Jan Modaal hebben het moeilijk”, aldus Asscher. Dat komt volgens hem onder meer doordat de economische crisis van de afgelopen jaren de middenklasse „heel hard heeft geraakt”.