Laat de Fed de economie al los fietsen?
WASHINGTON (AFN). Gaat de Amerikaanse rente volgende week omhoog, of moet ’s werelds grootste economie nog wat langer met zijwieltjes fietsen? Wat de Federal Reserve ook beslist, het einde aan een tijdperk waarin de centrale bank de Amerikaanse economie met zeer goedkoop geld ondersteunde, is in zicht.
De laatste renteverhoging in de VS was op 10 mei 2006. Ben Bernanke had in maart het voorzitterschap van de Fed overgenomen van Alan Greenspan en leek met twee renteverhogingen op rij het beleid van zijn voorganger voort te zetten. Het belangrijkste tarief ging van 5 naar 5,25 procent, en zou daar ruim een jaar lang op blijven staan.
Toen in augustus 2007 de crisis op de Amerikaanse hypotheekmarkt ook vat bleek te krijgen op grote internationale banken, kwam de Fed in actie. Er kwam extra liquiditeit beschikbaar om het bankverkeer op gang te houden en bij de eerstvolgende beleidsvergadering op 18 september ging de rente omlaag naar 4,75 procent.
In het turbulente jaar dat volgde, verlaagde de Fed de rente in zes stappen naar 2 procent. Na de dramatische ondergang van de gerenommeerde zakenbank Bear Stearns in maart 2008 zette de centrale bank zelfs twee rentestappen van in totaal een vol procentpunt in een week tijd, in een poging de markten te kalmeren.
Met de val van Lehman Brothers in september 2008 ging de crisis een nieuwe fase in. Om de paniek op de beurzen te temmen en de economie te ondersteunen, voerden centrale banken wereldwijd een gecoördineerde renteverlaging door. In de VS zakte de rente naar 1,5 procent, later die maand zelfs nog verder naar 1 procent.
De laatste stap werd gezet in december 2008. De Fed zette de rente op 0 tot 0,25 procent. Daarmee waren de mogelijkheden uitgeput om de economische groei via de rente een impuls te geven. De centrale bank was inmiddels ook begonnen met het opkopen van staatspapier om meer liquiditeit in de markt te pompen.
Na drie van zulke extra noodverbanden en een periode van bijna zeven jaar waarin banken bijna gratis geld konden opnemen bij de Fed, staan de Amerikaanse economie en arbeidsmarkt er volgens de centrale bank weer sterk genoeg voor om een renteverhoging te kunnen verdragen. De vraag is niet of, maar wanneer dat gebeurt.