Dinsdagmiddag 13.30 uur. Peti van Maldegem (57) komt uit de keuken met twee koppen thee. „Typisch Janagha”, verzucht ze met een blik op de klok. „Gewoon wegblijven terwijl je een afspraak hebt. Misschien durft hij niet goed vrij van school te vragen.”

Van Maldegem kent Janagha sinds 2009 van taallessen die zij geeft. Ze trekt zich het lot van de dan nog minderjarige Afghaan aan als ze hoort dat hij weg moet uit het asielzoekerscentrum in Apeldoorn. „Zijn asielaanvraag was afgewezen. Hij stond voor de keus: terug naar Afghanistan, terug naar Griekenland, waar hij voor het eerst Europa binnenkwam, of de illegaliteit in. Toen Janagha mij vertelde dat hij weg moest, had hij nog vier dagen voordat de vreemdelingenpolitie hem zou oppakken.”

Zo ver komt het niet. Janagha trekt bij de familie Van Maldegem-Luteijn in. Dat gezin bestaat verder uit vader Ries –die doordeweeks in verband met zijn werk vooral buitenshuis verblijft–, dochter Elmi en zoon Marijn. Voor de kinderen, die op dat moment 15 en 12 zijn, is het alsof ze er een broer bij krijgen.

Gezinsregels

Van Maldegem leert de analfabeet Nederlands en helpt hem bij zijn tweede asielaanvraag. Stukje bij beetje integreert de Afghaan in het gezin. Hij eet drie keer per dag met de familie aan tafel, gaat mee volleyballen, doet mee met Bijbelstudie en bezoekt op zondag de plaatselijke gereformeerde gemeente. „Ik vond het heel mooi dat hij, moslim, mee ging naar de kerk”, zegt ze. „Jammer dat hij daar op den duur mee stopte. Wel begrijp ik goed waarom de animo daarvoor wegebde. Hij begreep weinig van de taal in de kerk.”

De gezinsregels in huize Van Maldegem gelden ook voor Jana­gha. Dat botste meer dan eens. Zo verscheen de Afghaan niet altijd met etenstijd aan tafel. Ook was er verschil van mening over het tijdstip waarop hij zaterdagavond thuis moest zijn. „Ik stond erop dat hij twaalf uur thuis was”, zegt Van Maldegem. „Hij wilde echter zo graag uit met zijn vrienden dat hij na verloop van tijd in het weekend in het asielzoekerscentrum overnachtte.”

Een asielzoeker zeven dagen per week onderdak bieden, is een aanslag op de privacy. Het in de weekends wegblijven van Janagha was voor het gezin nog niet zo verkeerd, aldus Van Maldegem. „Zo kon iedereen weer even op adem komen. Af en toe was het te merken dat Janagha getraumatiseerd was. Meestal verborg hij dat onder grapjes. Soms begon hij ’s avonds laat wat te praten. Naar een psycholoog wilde hij niet.”

Tegengas

Kort nadat Janagha in september 2011 alsnog een verblijfsstatus krijgt, gaat hij op zichzelf wonen. De Afghaan komt nog regelmatig over de vloer bij de familie. Van Maldegem zegt dat ze nooit spijt heeft gehad van het in huis nemen van Janagha. „Achteraf was het een hachelijk avontuur, maar gelukkig is het goed gegaan. Het heeft ons gezinsleven verrijkt. Het is prachtig om de liefde van God door te mogen geven. Wij hebben geleerd dat onvoorwaardelijk te doen. Er niets voor terug te vragen, omdat wij ook van genade leven.”

Marijn, die op dat moment binnenstapt, onderschrijft wat zijn moeder zegt. „Het was een mooie tijd. Janagha en ik deden veel samen. Hij bracht leven in de brouwerij. Ik schrik soms van wat klasgenoten op de Fruytier over asielzoekers zeggen. Ik geef dan wat tegengas.”

Tips bij opvangen vluchteling

Betrokken organisaties raden mensen af om een asielzoeker in huis te nemen. Wie dit desondanks wil, doet er goed aan onderstaande te overwegen.

l Vraag een professionele organisatie (bijvoorbeeld het COA) om een vinger aan de pols te houden.

l Weet wie je in huis haalt; waarborg de veiligheid van alle gezinsleden.

l Begin er alleen aan als het hele gezin er achter staat.

l Bedenk vooraf of je een vluchteling voltijds opvangt, of dat iemand ook enkele dagen per week elders verblijft.

l Spreek duidelijke regels af en handhaaf die.

l Wees je ervan bewust dat het meer geld kost dan je je vooraf realiseert.

l Leg vast waar iemand heen moet als uiteindelijk blijkt dat het in huis halen van een asielzoeker toch niet zo’n goed idee was.