Markant aan het Velperplein is het Musis Sacrum. De uivormige koepels van de concertzaal rijzen hoog op en geven het plein een klassieke uitstraling. Even verderop priemt de spitse toren van de Sint-Martinuskerk de lucht in.

Van oudsher is het Verperplein vooral bekend om zijn park. En nog steeds trekken de monumentale bomen de aandacht. Zo poseren twee Arubaanse studentes bij de stam van een oosterse plataan uit 1905. „Ik houd van de vorm van de boomstam”, klinkt het.

Een 87-jarige vrouw –op pad voor boodschappen– vindt dat het Velperplein de allure van vroeger is kwijtgeraakt. „Het oude plein was veel mooier, met een prachtig park. Nu is het verworden tot een doorgangshuis voor bussen.” De dame plaatst nog wel een kanttekening bij haar eigen woorden: „Als je jong bent, lijkt álles natuurlijk gezelliger.”

Ondertussen pruttelt er een streekbus met dieselmotor voorbij. De gassen die het vervoermiddel uitstoot, lijken opeens extra te stinken. Zeker in vergelijking met de schone lucht die de langssuizende elektrisch aangedreven bussen achterlaten.

Alex Mink, wethouder Mobiliteit van de gemeente Arnhem, vertelt dat het Velperplein de op twee na drukste bushalte van Arnhem is. „Op Willemsplein en het Centraal Station na. Het is een soort draaischijf richting de binnenstad. Het werkt als een magneet voor de mensen die het centrum willen bezoeken.”

Of monopoly nu een kapitalistisch spel is of niet, de wethouder –die SP’er is– hield in zijn jonge jaren wel van een potje. „Of ik als geboren en getogen Arnhemmer Velperplein kocht? Nee. Mijn favoriete stad was Utrecht. Tegenwoordig zou ik natuurlijk ook de Arnhemse straten aanschaffen.”

Mink vertelt dat Arnhem en de trolley met elkaar zijn vergroeid. Maar dat ging niet zonder slag of stoot. De trolleybus onderging de afgelopen decennia een enorme imagoverandering. Vroeger schamperde men op de „bus met een bovenleiding”, zo vertelt Mink. „Zo’n twintig jaar geleden liep er zelfs nog een discussie over opheffing van het netwerk. Het was lelijk en duur. Tegenwoordig moet je het daar in Arnhem niet meer over hebben, dan krijg je een revolte. De trolley is eigenlijk een heel modern systeem. Het is emissieloos, milieuvriendelijk.”

Het is dan ook niet vreemd dat het Arnhemse trolleynetwerk de aandacht van andere steden trekt. „Rotterdam en Amsterdam denken er serieus over na om hun verouderde tram te vervangen door de trolley. Je kunt hetzelfde aantal passagiers vervoeren tegen maar 10 procent van de kosten. In het Engelse Leeds had men eerst tramplannen, daar komen nu trolleybussen. Voor Sjanghai geldt hetzelfde. In de Randstad roep ik altijd: Denk tram en doe trolley.”

Mink stelt dat de bussoort in de toekomst nog belangrijker zal worden voor Arnhem. Voor 2023 zet de gemeente in op stadsvervoer dat geen broeikasgassen uitstoot. Allereerst betekent dat uitbreiding van het bestaande netwerk: trolleyficeren, zoals Arnhemmers dat noemen. „In de zuidelijke binnenstad wordt alles overhoop gegooid. Nu kun je met het ov amper bij het paleis van justitie en het provinciehuis komen. Als dat deel van het centrum ontsloten wordt voor de trolleybus hoef je niet meer altijd op Velperplein uit te stappen.”

Daarnaast is Arnhem bezig met een experiment: de trolleybus 2.0. Dat is een klassieke trolleybus die met behulp van een accu 5 tot 10 kilometer zonder bovenleiding kan rijden.

Dat trolleybussen Arnhemse harten veroveren, bewijst Rob Broekman. Als chauffeur reed hij 37 jaar lang op zo’n bus. „Ik raakte geïnfecteerd met het trolleyvirus.” Tegenwoordig zet hij zich als vrijwilliger in voor het enige trolleybusmuseum van Nederland, dat –niet verwonderlijk– in Arnhem staat. „Daar kun je alles te weten komen over de bovenleiding, de accessoires van de chauffeur en de geschiedenis van Arnhem,” vertelt Broekman. Hij is trots: „De trolleybus geeft karakter aan de stad.”

Onder elke aflevering in deze veertiendelige serie staat een vraag. Het antwoord is te vinden in het artikel. Verzamel de gevraagde letters. Door de veertien letters te mixen, ontstaat een spreekwoord. Bij de laatste aflevering en op internet staan de inzendmogelijkheden. Onder de goede inzenders worden vijf spellenpakketten verloot.

Welk bijzonder werkwoord is er in gebruik bij Arnhemmers? Neem de elfde letter.


zomerserie Monopoly

Dit is het derde deel in een serie over het tachtigjarig bestaan van het bordspel monopoly.