Afrikaanse top in Libië van start
Als het zich weet te verenigen, heeft Afrika de capaciteiten om even sterk en invloedrijk te worden als de Verenigde Staten en de Europese Unie, en „dat is goed, want dan is er balans in de wereld.” Dat heeft de Libische leider, Muammar Gaddafi, vrijdag gezegd bij de opening van een top van de Afrikaanse Unie.
Op de tweedaagse bijeenkomst in de Libische kustplaats Sirte zijn de leiders en afgevaardigden van ruim vijftig Afrikaanse landen bijeen. Ze legen dit weekeinde naar verwachting de laatste hand aan een vredes- en veiligheidsprotocol, dat hun landen in staat moet stellen informatie en strategieën uit te wisselen ter bestrijding van de criminaliteit en politieke instabiliteit op het continent.
„Er mag geen plaats zijn voor zwakte, zodat we nergens toe gedwongen kunnen worden”, zei Gaddafi. Hij bracht in herinnering hoe Afrika was gekoloniseerd en hoe de Afrikanen als slaven waren verkocht. „Ze joegen op ons alsof we dieren waren, zetten ons op schepen en verkochten ons voor weinig geld (…) Ze gebruikten ons als huurlingen om te vechten voor hun koloniale imperia. We hopen dat die tragedie niet wordt herhaald. Maar als we niet sterk zijn, zouden ze er weer toe verleid kunnen worden.”
Toch was Gaddafi’s toespraak, die werd aangehoord door onder anderen de voorzitter van de Europese Commissie, Romano Prodi, vrij van de antiwesterse retoriek die de Libische leider de afgelopen kwarteeuw bezigde. Gaddafi zei zelfs dat er een nieuwe mentaliteit was ontstaan in Europa en de VS, waarbij lessen zijn getrokken uit het verleden.
De Afrikaanse leiders discussiëren op de top naar verwachting over de vorming van een Afrikaanse interventiemacht, die snel inzetbaar moet zijn om in te grijpen in conflicten die steeds weer oplaaien op het continent. Gaddafi heeft het idee geopperd om één Afrikaans leger te vormen,dat het hele continent zou moeten verdedigen. Andere landen staan sceptisch tegenover dat plan en vinden dat het continent zich eerst politiek maar eens moet verenigen.
De Afrikaanse Unie is de opvolger van de Organisatie van Afrikaanse Eenheid. Die werd twee jaar geleden ontbonden omdat zij niet efficiënt genoeg functioneerde en weinig deed om het veel voorkomende geweld in Afrika tegen te gaan. De Afrikaanse Unie zegt beter te functioneren, maar staat onder grote druk van een schuld van 40 miljoen dollar die zij erfde van haar voorganger.