Dat blijkt uit twee vrijdag gepresenteerde rapporten van de Nationale Beoordelingsraad, een commissie van bisschoppen die het ontuchtschandaal in de Amerikaanse Rooms-Katholieke Kerk heeft onderzocht.

Het eerste rapport bevat de eerste, officiële telling van het aantal beschuldigingen van ontucht door priesters tussen 1950 en 2002. In die periode blijken, volgens een onderzoek van een onafhankelijk bureau, 10.677 klachten tegen rooms-katholieke geestelijken te zijn ingediend. Ruim 80 procent van de beweerde slachtoffers is jongen; ruim de helft van de slachtoffers was ten tijde van het misbruik tussen de 11 en 14 jaar oud.

Bijna 4 procent van de rooms-katholieke geestelijken die in de afgelopen vijftig jaar in Amerikaanse kerken werkten, is beschuldigd van ontucht. Het rapport stelt echter ook dat van de kleine 11.000 klachten 10 procent als ongegrond moet worden beschouwd en dat 20 procent van de klachten nooit onderzocht is, omdat de geestelijken overleden of niet meer in functie waren op het moment dat ze werden ingediend.

Volgens één bisdom bedraagt het aantal gegronde klachten ongeveer 6700. Volgens advocaten van slachtoffers ligt het aantal ontuchtgevallen echter veel hoger. „Duizenden slachtoffers hebben zich nog niet gemeld en tientallen bisschoppen vertellen niet alles wat ze weten”, aldus David Clohessy, voorzitter van een belangenvereniging van misbruikte kinderen.

Het misbruik heeft de Rooms-Katholieke Kerk in de VS in de afgelopen vijftig jaar minstens 572 miljoen dollar (ruim 460 miljoen euro) gekost. Mogelijk ligt het bedrag zelfs in de buurt van 750 miljoen dollar (ruim 600 miljoen euro), zo blijkt uit het onderzoek. De kosten hadden vooral betrekking op advocaten, schadevergoedingen en therapieën voor slachtoffers en pedoseksuele priesters.

Het tweede rapport van de onderzoekscommissie bevat de uitkomsten van een onderzoek naar de oorzaken van het omvangrijke ontuchtschandaal. De conclusie van het rapport is dat het vooral de Amerikaanse bisschoppen is aan te rekenen dat het seksueel misbruik zo om zich heen heeft gegrepen in de kerk. De bisschoppen zouden de van misbruik beschuldigde priesters nauwelijks hebben aangepakt. „Niet alleen de priesters die minderjarigen hebben misbruikt hebben gefaald, ook de bisschoppen en kerkleiders faalden, door het misbruik niet te voorkomen en niet in te grijpen toen het opdook”, schrijft de onderzoekscommissie. „Dit falen van de leiding is beschamend voor de kerk.”

De bevindingen van de onderzoekscommissie zullen hoogstwaarschijnlijk opnieuw de discussie binnen de Rooms-Katholieke Kerk doen oplaaien over de vraag of homoseksuelen uit de functie van priester moeten worden geweerd (gezien het feit dat acht op de tien ontuchtslachtoffertjes jongens zijn) en of priesters de keus moeten krijgen om wel of niet celibatair te leven. In het rapport wordt gesteld dat het celibaat niet de oorzaak van de ontucht is, maar dat sommige mensen priester en dus celibatair zijn geworden om te ontsnappen aan hun seksuele problemen. De commissie wilde niet zeggen of het homo’s al dan niet verboden moet worden het ambt van priester te aanvaarden, maar stelde wel dat in ieder onderzoek naar de oorzaken van de ontucht het feit in aanmerking moet worden genomen dat 80 procent van de gevallen van seksueel misbruik „van homoseksuele aard” was.