Zaterdag zijn de ministers van Financiën van de eurolanden (de eurogroep) in Brussel bijeen om te praten over de aanpak van de financiële situatie in Griekenland. De Griekse premier Alexis Tsipras legde echter in de nacht van vrijdag op zaterdag een bommetje onder de vergadering door een referendum uit te schrijven mét het stemadvies aan de bevolking om tegen te stemmen.

„Bizar”, bestempelde de Belgische minister Johan Van Overveldt dit besluit. „Een onaangename verrassing” noemde zijn Finse collega Alexander Stubb het. Eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem zei „zeer teleurgesteld” te zijn. „Blijkbaar hebben de Grieken de deur dicht gedaan.”

Tot aan de aankondiging van het referendum onderhandelden de experts van de geldschieters met de Grieken over een akkoord over bezuinigings- en hervormingsmaatregelen in ruil voor financiële steun. „De Grieken hebben eenzijdig de onderhandelingen beëindigd. Het heeft geen zin meer om te praten”, zei de Duitse minister Wolfgang Schäble voorafgaand aan het overleg. Als de Grieken de voorstellen die op tafel liggen niet accepteren, dan is het steunprogramma voorbij, zei de Slowaakse minister Peter Kazmir.

Griekenland wil dat de geldschieters de deadline, die ligt op dinsdag 30 juni middernacht, verlengen tot na het referendum. Maar de bereidheid daartoe lijkt heel klein. „Er is een duidelijke meerderheid tegen een verlenging”, zei Stubb zelfs. „Plan B wordt plan A.”

Dijsselbloem liet zich niet uit over de mogelijkheid tot een verlenging, staatssecretaris Eric Wiebes wel. „Ik zie geen reden voor uitstel. De posities zijn helder en de deadline is al vier maanden bekend”, zei hij.

Europees Commissaris Pierre Moscovici was de enige die nog enig optimisme uitte. „Een akkoord is nog steeds mogelijk.” De verschillen van mening over de aanpak tussen Athene en de geldschieters zijn steeds kleiner geworden, zei hij.

Ondertussen proberen Grieken sinds de bekendmaking van een referendum massaal hun geld van de bank te halen, uit angst dat ze hun spaargeld kwijt raken.