Hervormers in Iran spraken van een ongekend fiasco. De conservatieve geestelijkheid, die het voor het zeggen heeft in Iran en de verkiezingen naar haar hand heeft gezet door progressieve kandidaten uit te sluiten van deelname, noemden de resultaten een luisterrijke zege.

Maandagmiddag behaalden de conservatieven officieel de overwinning toen bekend werd dat zij ten minste 149 van de 290 parlementszetels hebben veroverd. Hervormers -die sinds de vorige verkiezingen de meerderheid in het parlement hadden- en onafhankelijken stonden op 65 zetels. De definitieve uitslag werd dinsdag verwacht.

De opkomst van de verkiezingen vrijdag was laag, maar niet zo laag als de progressieve partijen hadden gehoopt. Zij hadden opgeroepen tot een boycot van de stembusgang. Landelijk kwam ongeveer de helft van de kiesgerechtigden opdagen. Bij de vorige verkiezingen in 2000 was dat nog 67 procent. In het tot nog toe progressieve bolwerk Teheran ging slechts 33 procent van de stemmers naar de stemlokalen.

De Iraanse conservatieven beschuldigden het ministerie van Binnenlandse Zaken van manipulatie van de opkomstcijfers bij de parlementsverkiezingen van vrijdag. De Raad van Hoeders, een van de steunpilaren van de conservatieve machthebbers, beschuldigt het ministerie op zijn internetsite ervan extra namen op de lijst van kiezers te hebben gezet. „Als men de werkelijke cijfers hanteert, is de opkomst ongeveer 60 procent”, aldus de raad.

De Europese Unie bestempelde de verkiezingen als oneerlijk en waarschuwde dat de onderlinge betrekkingen eronder te lijden zullen hebben. De EU-ministers van Buitenlandse Zaken, die in Brussel bijeen zijn, gaan bekijken welke gevolgen het verloop van de verkiezingen heeft voor de onderhandelingen met Iran, zei de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken, Ana Palacio.

De Verenigde Staten toonden zich teleurgesteld over de uitslag van de verkiezingen, maar lieten weten dat de hoop op hervormingen niet is vervlogen. „De druk om in Iran hervormingen door te voeren en de roep om democratie blijven, hoewel deze verkiezingen een tegenslag vormen”, zei woordvoerder Richard Boucher van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Een hervormingsgezind Iraans parlementslid, Rasoul Mehrparvar, zei te hopen dat de geestelijke hardliners door allah gestraft worden. „Ik hoop dat jullie op de dag des oordeels aan de tand gevoeld worden, want jullie zetten je niet in voor de mensen in deze wereld”, zei hij in een op de radio uitgezonden debat in het parlement. Bij het debat ging het zo heftig toe dat het bijna tot een handgemeen kwam tussen hervormers en conservatieven.