Jan en Wilma van Dijk (om privacyredenen niet de echte naam) reageerden vorige week op een interview met dr. L. D. van Klinken, en stelden dat hoogbegaafde leerlingen er in het reformatorisch onderwijs bekaaid van afkomen. Dat doet geen recht aan de inzet van de reformatorische scholen om alle leerlingen passend onderwijs te bieden.

Toegegeven, de ene school is hier verder mee dan de andere. Maar alles over één kam scheren is niet correct. De scholen en leerkrachten die er nog minder ervaren mee zijn, hoeven er bovendien gelukkig niet meer alleen voor te staan. Berséba, het landelijk samenwerkingsverband voor reformatorisch passend onderwijs, heeft hoogbegaafdheid hoog op de agenda staan. Berséba ziet graag dat alle leerlingen, minder- of meerbegaafd, op de scholen goed ondersteund worden.

Basisondersteuning

Van alle scholen binnen Berséba wordt een bepaald niveau van basisondersteuning verwacht. Dit betekent dat de school ook een aanbod realiseert dat rekening houdt met de onderwijsbehoefte van hoogbegaafde leerlingen. Er zullen hoogbegaafde leerlingen zijn bij wie het welbevinden en de betrokkenheid risico lopen, ook al spant een school zich in om deze leerlingen sneller door de methode of het onderwijs te laten gaan, de lesstof compacter aan te bieden en extra, verrijkende stof te bieden. Specifieke aandacht voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van deze kinderen en het aanleren van efficiënte leervaardigheden zijn belangrijke uitdagingen.

De scholen worden zich hiervan meer en meer bewust. Veel scholen experimenteren met aanpakken en vormen binnen en buiten de school die ertoe moeten leiden dat ook deze leerlingenpopulatie goed onderwijs ontvangt en in de gelegenheid wordt gesteld om kennis en vaardigheden te verwerven die passen bij het profiel van deze leerlingen. Zo hebben verschillende scholen plusgroepen opgezet waarin een gespecialiseerde leerkracht het onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen verzorgt.

Professionalisering

Hoogbegaafde kinderen hebben een ondersteuningsbehoefte voor hun ontwikkeling die anders kan zijn dan bij andere kinderen. Nog niet alle leerkrachten en teams hebben voldoende bekwaamheid in het onderwijzen en begeleiden van deze leerlingen. Professionalisering van leraren en teams vraagt en krijgt daarom de aandacht. Berséba stimuleert deze ontwikkeling zo veel mogelijk.

Evenals bij andere kinderen kan bij hoogbegaafde kinderen sociale, psychische of psychiatrische problematiek een rol spelen. Voor deze kinderen is de basisondersteuning meestal niet toereikend. Deze leerlingen hebben behoefte aan extra ondersteuning. Deze extra ondersteuning wordt geboden vanuit het samenwerkingsverband door bepaalde arrangementen die in het basisonderwijs worden ingezet. Zo zijn er mogelijkheden binnen Berséba om ambulante begeleiding (begeleiding van buiten de school) te bieden, waardoor leraren beter in staat zijn hun aanpak af te stemmen op een hoogbegaafde leerling.

De ondersteuningsbehoefte van zo’n leerling kan ook zo complex zijn dat daaraan het beste tegemoetgekomen kan worden door plaatsing in het speciaal onderwijs.

Kortom, voor het samenwerkingsverband zien we een rol weggelegd om de ondersteuning van de meer- en hoogbegaafde leerling op al onze scholen op een hoogwaardige wijze vorm te laten geven. Het streven is om binnen Berséba tot een evenwichtig geheel van basisondersteuning en aanvullende voorzieningen te komen. Ook voor meer- en hoogbegaafde leerlingen.

Incidenten

Nu kan de indruk ontstaan dat het bij het hiervoor genoemde alleen om plannen gaat. Dat is echter niet het geval. Er is op dit moment veel in ontwikkeling. De ene school is er wel verder mee dan de andere. Ontwikkelen gaat met vallen en opstaan. Ook hoogbegaafde kinderen hebben hun gaven en talenten van onze Schepper ontvangen. Daar moeten we uiterst zorgvuldig mee omgaan. Het mag niet voorkomen dat ouders zich genoodzaakt zien hun kinderen van school te halen en op een seculiere school aan te melden. Dan is er meestal meer aan de hand dan dat een leerkracht niet weet wat hij moet doen. Dit soort incidenten betreuren we.

De betrokkenheid van ouders bij het bieden van goed onderwijs is erg belangrijk. Laten scholen en ouders samen het goede voor alle kinderen zoeken en hierin (positiefkritisch) met elkaar optrekken. Al onze kinderen zijn dat waard.

De auteurs zijn respectievelijk manager voor de regio Zeeland en voorzitter van de raad van bestuur van Berséba.