Die boodschap klonk woensdagmiddag op het symposium ”Mediawijs en onderwijs”, georganiseerd door het lectoraat nieuwe media van Driestar hogeschool in Gouda.

Lector dr. ir. Steef de Bruijn greep in zijn referaat over ”Docent onderweg naar 2020” terug op het onderwijs van de rabbijnen aan Joodse kinderen op de Talmoedscholen. „Kenmerken van dat onderwijs waren de nadruk op vorming, de verbinding van hoofd, hart en handen, en het gericht zijn op de bron, de Thora. Daar valt voor ons als christelijke scholen veel van te leren.”

Met twee video’s waarschuwde De Bruijn tegen uitersten. De ene toonde een school waar de moderne media een dominante plaats innemen, de andere een school die digitaal leren zoveel mogelijk mijdt. Hij vroeg zich af welke houding christelijke scholen moeten aannemen en verwees daarvoor naar een nieuwe notitie over leren, gemaakt door een projectgroep van de zeven reformatorische scholen voor voortgezet onderwijs.

„In deze notitie wordt christelijk onderwijs verbonden met vorming, levenswijsheid, discipelschap, kleinschaligheid en diepgang. De school is een ontmoetingsplaats, aandachtig leren lezen is belangrijk, de leraar heeft een centrale rol en digitale technieken zijn een hulpmiddel om kinderen te onderwijzen in burgerschap en vreemdelingschap”, aldus De Bruijn.

Ook Michel van Ast, die scholen en leraren adviseert bij het omgaan met digitale media, bepleitte een nuchtere aanpak. „Technologie de school binnenhalen is geen probleem, maar je moet er goed over nadenken. Doe het stap voor stap; het onderwijs hoeft niet na drie maanden volledig gedigitaliseerd te zijn.”

Van Ast benadrukte het belang van didactische bezinning. „Door overal moderne media bij te halen, wordt digitaal leren een nieuwe saaiheid. Aan de andere kant zijn er vaak meer mogelijkheden om moderne media bij het onderwijs te betrekken dan we denken. Maar doe dat altijd als ondersteuning van het leren. En bedenk dat het gebruik van digitale technieken niet automatisch leidt tot beter onderwijs. Durf te experimenteren en glorieus te falen.”

Kees Ritmeester, pabomanager van Driestar hogeschool, vroeg aandacht voor de „witte en zwarte kant” van de informatietechnologie (ict). „De tomtom is een fantastische uitvinding. Je hoeft nooit meer de weg kwijt te zijn. Maar de tomtom versterkt onze navigatievaardigheden niet. Integendeel. We worden erdoor geblinddoekt, weten niet meer waar we zijn en raken de verbinding met onze omgeving kwijt.”

Software-apps zijn ons leven gaan bepalen, stelde Ritmeester. „We kunnen met al onze vragen op internet terecht. De computer geeft antwoord en is ons universele gereedschap geworden. Ook de huisarts doet eraan mee. Hij besteedt 30 procent minder tijd aan de patiënt, omdat hij naar z’n scherm moet kijken. Hij zet vinkjes en krijgt elektronisch advies. Is het gek dat veel patiëntendossiers op elkaar lijken?”

Ritmeester citeerde het boek ”Onderwijsheid” van hogeschoolbestuurder dr. Kees Boele. „Hij noemt de school een plaats waar je onder wijzen bent. Mooi gezegd is dat. Het kan niet zo zijn dat de computer het werk van de leraar overneemt. Daarom pleit ik voor een ict-luwe school.”