Zet de oude en de nieuwe fractieleider van GL naast elkaar, en de contrasten spatten ervan af. Van Ojik (60) moest ruim twee jaar geleden onverwacht het stokje overnemen van partijleider Sap, die na het verkiezings­debacle van 2012 –GL verloor zes van de tien Kamerzetels– de handdoek in de ring wierp.

Aan Van Ojik werd de moeilijke taak toebedeeld om een door tegenstellingen verscheurde partij (onder meer over de steun van GL aan de Kunduz-missie) weer tot eenheid te smeden. De oud-ambtenaar op Buitenlandse Zaken –die voor GL ook in 1993 al jaartje in de Kamer zat– kweet er zich met verve van. Door zijn vriendelijke, milde uitstraling, zijn humor en zijn relativeringsvermogen won hij niet alleen aan het Binnenhof sympathie, maar hield hij ook zijn fractie bij elkaar en bracht hij het vertrouwen van zijn achterban in de partijleiding terug.

Klaver lijkt in alle opzichten zijn tegenpool. Niet alleen qua leeftijd, maar ook wat betreft attitude. Bevlogen, idealistisch en grenzeloos ambitieus zijn typeringen 
die op hem van toepassing zijn. Niet voor niets refereerde hij dinsdag, op zijn persconferentie, 
aan zijn persoonlijke achtergrond. Als kind van een Marokkaanse vader adviseerden docenten hem 
het niet hoger te zoeken dan het lager beroepsonderwijs. Klaver echter zette door en stapelde 
opleiding op opleiding. Na het vmbo volgde het hbo, en uiteindelijk een (niet-voltooide) academische studie poli­ticologie.

Met als gevolg dat hij dinsdag in de Tweede Kamer de jongste fractie­voorzitter ooit werd. „Laat niemand jou zeggen dat iets onmogelijk is”, zo gaf hij dinsdag zijn visitekaartje af. „Tussen jou en je dromen staat alleen de angst om te falen.” En: „Wij verzetten ons tegen de voortgaande economisering van het leven en gaan de aanval openen op de status quo.”

Wat er van díé ambitie terecht komt, zal moeten blijken. Als Kamerlid, gekozen in 2010, viel Klaver in elk geval, behalve door zijn flair, op door zijn dossier­kennis en debatvaardigheid. Vorig jaar trok hij nog de aandacht door het naar de Kamer halen van de Franse stereconoom Piketty, waarmee hij het debat over ongelijke vermogensverdeling handig naar zich toe trok.

Wat GroenLinks met het lanceren van Klaver als de nieuwe voorman beoogt, is zonneklaar. Nu Van Ojik, typisch een vertegenwoordiger van de trouwe GL-achterban, zijn taak als puinruimer volbracht heeft en de laatste Statenverkiezingen een electorale stabilisatie te zien gaven, is het voor de partij tijd voor een volgende stap.

Met de jeugdige, activistische Klaver kan GL wellicht nieuwe kiezersgroepen aanboren en delen van het PvdA-, SP- en ook D66-electoraat naar zich toe trekken. „Klaver brengt in één klap de factor leeftijd terug in de strijd om de kiezers”, merkte opiniepeiler De Hond woensdag in de Volkskrant op. Hij zou, meeliftend op een bredere protestbeweging tegen het rendementsdenken in onder meer onderwijs en gezondheidszorg, bij hoogopgeleide kiezers onder de 35 jaar in de grote steden zomaar een grote concurrent kunnen worden van Pech­told, Samsom en Thieme.

Nu de wat bedaagde Van Ojik het veld ruimt, mag de jonge hond Klaver, die in zijn partij al enkele jaren geldt als de grote belofte, het proberen. De afgelopen twee jaar heeft de fractie „op safe” gespeeld, zei de nieuwe fractievoorzitter dinsdag, zinspelend op de voorzichtige koers van Van Ojik. Die immers keerde na het tijdperk van de wat meer liberaal georiënteerde Halsema en Sap terug naar oude GL-waarden, zoals bescherming van werknemersrechten, een basisinkomen en herverdeling van arbeid en liet een gedoogrol bewust aan zich voorbijgaan. Vanaf nu echter zijn van GL „gewaagdere voorstellen” te verwachten, aldus Klaver dinsdag.

Of de kiezers door die uitspraak op het puntje van hun stoel zijn gaan zitten, is maar de vraag. Leiders van andere linkse partijen daarentegen zullen de komende maanden met spanning toekijken.