Vanuit Westerbork zijn 107.000 mensen gedeporteerd naar de vernietigingskampen, slechts 5000 overleefden de oorlog. Ook hun namen zijn te horen. Met het monument ‘De Gesproken Namen’ wil het herinneringscentrum de gedachtenis aan de slachtoffers van de Holocaust levend houden.

De wagons staan op een nieuw aangelegd stuk spoor bij de zogeheten Rampe, de plek op het kampterrein waar de treinen indertijd vertrokken.

Tussen 15 juli 1942 en 13 september 1944 reden 97 treinen naar het oosten. Voor ieder transport stelden de Duitsers een transportlijst op. Deze lijsten met in totaal 107.000 namen zijn bewaard gebleven en worden de komende maanden ingesproken door verslaggevers en presentatoren van de NOS. Op de datum van een transport klinken de namen van de mensen die op die dag zijn weggevoerd uit de treinwagon.

De namen van het transport van 15 juli 1942 waren zondag voor het eerst te horen tijdens de herdenking dat kamp Westerbork 70 jaar geleden, op 12 april 1945, door Canadese troepen werd bevrijd. Er zaten toen nog 876 mensen achter prikkeldraad. De herdenking werd bijgewoond door honderden familieleden en nabestaanden van mensen die er gevangen hebben gezeten. Zij liepen een stille tocht en legden bloemen. Ook de ambassadeurs in Nederland van Israël en Canada waren aanwezig.

Op het kampterrein, op de voormalige appelplaats, staat het monument van de 102.000 stenen, een steen voor elke dode, zei directeur Dirk Mulder van het herinneringscentrum. „Maar stenen zijn anoniem. Nu klinken hun namen elke dag, 365 dagen per jaar.”