Onenigheid over verkiezingen Irak
Verkiezingsexperts van de Verenigde Naties en de Iraakse sjiietenleider Ali al-Husseini al-Sistani zijn het donderdag niet eens geworden over het houden van verkiezingen. Al-Sistani wil dat de Amerikaanse bestuurders in Irak verkiezingen houden voordat zij de macht op 30 juni in Iraakse handen leggen, volgens VN-deskundigen komt die datum echter te snel.
De VN-experts spraken met de grootayatollah in diens woning in Najaf, die door de Iraakse politie streng werd bewaakt. Het VN-team is sinds zondag in Irak en sprak behalve met Al-Sistani de afgelopen dagen met Amerikaanse bestuurders en leden van de Iraakse bestuursraad in Bagdad.
Al-Sistani heeft de Amerikaanse plannen voor de machtsoverdracht in de war geschopt door verkiezingen te eisen voor een voorlopig parlement dat de nieuwe regering moet aanwijzen. De Amerikanen zeggen dat daar niet genoeg tijd voor is, maar om de sjiieten niet tegen zich in het harnas te jagen heeft Washington de VN gevraagd te onderzoeken of verkiezingen mogelijk zijn. Al-Sistani, die zijn eis kracht heeft bijgezet door tienduizenden betogers in Bagdad en Basra de straat op te sturen, weigert de Amerikaanse bewindvoerder Paul Bremer en andere Amerikaanse vertegenwoordigers te ontvangen.
VN-gezant Lakhdar Brahimi zei na afloop van zijn onderhoud met de Iraakse geestelijk leider dat ze het eens zijn dat er verkiezingen moeten worden gehouden, maar dat beide partijen nog steeds van mening verschillen over het tijdstip daarvan. Wel zei Brahimi dat de besprekingen in Najaf het gemeenschappelijke standpunt hebben opgeleverd dat de verkiezingen goed moeten worden voorbereid. De steun van de 75-jarige Al-Sistani is cruciaal voor de uitvoering van het Amerikaanse overdrachtsplan. Als de sjiitische leider zich tegen het Amerikaanse beleid keert, zullen grote bevolkingsgroepen hem daarin volgen.
Verscheidene aanslagen bewezen donderdag opnieuw dat de veiligheid in Irak zeer te wensen overlaat. Generaal John Abizaid, opperbevelhebber van Centcom, het centrale Amerikaanse commando belast met het Midden-Oosten, de Golfregio, de Hoorn van Afrika en Afghanistan, ontsnapte op het nippertje aan de dood. Onbekenden namen het konvooi waarin hij reisde in de stad Fallujah onder vuur. Volgens een militaire woordvoerder raakte niemand gewond. De aanslag wekte het vermoeden dat rebellen op de hoogte waren van het geheime, niet aangekondigde bezoek van Abizaid aan de regio. De woordvoerder wilde niet ingaan op speculaties dat informatie daarover naar de opstandelingen zou zijn gelekt.
Verder deed zich een explosie voor in het centrum van de Zuid-Iraakse stad As Samawah, waar Nederlandse en Japanse troepen zijn gelegerd. Volgens een Japanse woordvoerder werd de ontploffing veroorzaakt door een mortiergranaat. Er raakte niemand gewond maar er sneuvelden veel ramen. Enige tijd later kwam een tweede granaat op een stuk landbouwgrond terecht. Nederlandse militairen, die volgens een zegsman op het ministerie van Defensie vrijwel niets van het incident hebben gemerkt, zijn begonnen met een onderzoek naar de toedracht.
De Amerikaanse inlichtingendienst CIA is inmiddels overgegaan tot het plaatsen van een advertentie op haar internetpagina, waarin om informatie over mogelijke aanslagen wordt gevraagd. Via een beveiligd formulier kunnen bezoekers hun zegje doen over ophanden zijnde aanslagen van „oproerlingen en terroristen.” Ook looft de dienst een beloning uit voor informatie over massavernietigingswapens.