De maatregel houdt concreet in dat het gevogelte gedurende de trekperiode niet in contact kan komen met vogels of hun mest. De plicht geldt, wat betreft het schap, voor alle bedrijven waar kip, kalkoen of eend een zogenoemde vrije uitloop heeft, met andere woorden: vrij uit het hok naar buiten kan. Het schap wil wel van de overheid de toezegging dat tijdens de ophokperiode eieren en dieren verkocht kunnen blijven worden onder de noemer van vrije uitloop dan wel biologisch.

Het schap maakt zich zorgen over de vogelgriepsituatie in vooral Azië. Verder zit de schrik van de vogelpest van vorig jaar er in Nederland nog in. Toen werd de uitbraak vrijwel zeker veroorzaakt doordat het virus werd overgebracht via in het wild levende vogels.

Het schap, waarin het bedrijfsleven van de sector is vertegenwoordigd, neemt deze maatregel zonder directe toestemming van het ministerie. Bedrijven die zich niet aan de maatregel houden, controleert het schap via het zogenoemde Controlebureau Pluimvee en Eieren. Ook kent het schap een eigen tuchtrecht.

Er zijn ongeveer 3000 pluimveebedrijven, waarvan de helft zich toelegt op de leg en de andere helft op de productie van vlees. Van deze 3000 zijn er ongeveer 260 bedrijven waar kippen genieten van een vrije uitloop en zestig bedrijven die de dieren biologisch verzorgen; voor die laatste groepen geldt de maatregel.

Het gebod reikt niet tot de hobbypluimveehouders, maar die worden wel dringend verzocht zich op passende wijze bij de sector aan te sluiten. De Stichting Wakker Dier reageerde woedend. Volgens haar zal de maatregel „veel leed” geven bij biologische kippen, „die gewend zijn lekker buiten te kunnen scharrelen.”

De ophokplicht komt nu in Thailand opnieuw een jongen besmet blijkt te zijn met het gevaarlijke vogelgriepvirus H5N1. Dat heeft het ministerie van Gezondheidszorg in Bangkok donderdag bekendgemaakt. De jongen, die al sinds 29 januari in een ziekenhuis ligt, verkeert in kritieke toestand. In Azië zijn al negentien mensen overleden aan vogelgriep, onder wie vijf Thai. De andere doden zijn allen in Vietnam gevallen.

Vogelgriepdeskundigen komen op 19 en 20 februari in Bangkok bijeen om over de bestrijding van de vogelgriep te spreken. De bijeenkomst staat onder auspiciën van de wereldgezondheidsorganisatie WHO en de Amerikaanse centra voor ziektepreventie. De WHO stelde woensdag uit te sluiten dat het vogelgriepvirus toch van mens op mens kan worden doorgegeven. Dat blijkt uit genetische tests, zo verklaarde de Wereldgezondheidsorganisatie.

De VN-organisatie was daar tot voor kort niet zo zeker van. Ze twijfelde of het beruchte H5N1-virus was gemuteerd tot een vorm die zich gemakkelijk van mens op mens zou kunnen verspreiden. Reden daarvoor was het overlijden van twee Vietnamese zussen aan de vogelgriep, die besmet konden zijn geraakt door hun broer.

In Brussel wil de huidige EU-voorzitter Ierland afspraken maken om als EU gezamenlijk met de farmaceutische industrie te onderhandelen over productie en inkoop van medicijnen tegen vogelgriep. Daarmee wil Ierland voorkomen dat één Europese lidstaat alle vaccins of antivirale middelen tegen vogelgriep opkoopt.

De Europese ministers van Volksgezondheid hebben gisteravond in Brussel nog geen besluit genomen om de productie en inkoop van medicijnen tegen vogelgriep gezamenlijk te regelen. De meeste EU-lidstaten, waaronder Nederland, zijn hiertoe wel genegen.