De predikant van de gereformeerde gemeente in Klaaswaal roept daarom ertoe op om zuinig te zijn op de zondag. Hij vindt het van groot belang om grondig te luisteren naar wat de Bijbel en de belijdenisgeschriften zeggen over het vierde gebod. „Het gevaar is anders groot dat we het doel van het gebod uit het oog verliezen. Dan verzanden we in een vruchteloze discussie over wat niet of net wel is toegestaan op de zondag.”

„God heeft de sabbat ingesteld om te rusten in Zijn scheppingswerk en Zijn herscheppingswerk”, benadrukt ds. Van Aalst. „Wees daarom zondags gericht op alles wat van God is en laat na wat die rust verstoort. Luister naar de onderwijzing uit de Schrift, lees er thuis wat op na, praat erover, zing samen, bereid de prediking van de tweede dienst voor.”

Hij baseert zich op de letterlijke verwoording van het vierde gebod, zondag 38 van de Heidelbergse Catechismus met de nieuwtestamentische verwijsteksten en de Westminster Catechismus. „Laten we in deze geest over de zondag blijven spreken en die zo praktiseren.”

Het gezin mag volgens de predikant juist op de zondag extra aandacht krijgen. „Door het gezellig te maken, samen een spel te doen rondom de Bijbel, samen te lezen of te zingen, kunnen ouders er een positieve dag van maken.”

Hij pleit er daarom voor om de mobiele telefoons en computers die dag uit te laten. „De zondag is de dag van de Heere, uw God. Die dag is niet van ons, maar van Jehovah, van de Opgestane. Hij vraagt eenieder: Richt je op Mij. Laat je slaafse arbeid, die gestempeld is door eigentijdse doornen en distelen, rusten. Het is zo’n verademing om die asociale media eens geen rol te laten spelen en een dag te hebben voor God en voor elkaar.”

Wat is de waarde van de zondag voor de samenleving?

„We zien het om ons heen wat er gebeurt als we de rustdag verliezen: stress, gejaagdheid, burn-out. Het kwijtraken van de zondagsrust is daar niet de enige oorzaak van, maar speelt wel een rol bij deze problemen. Als we Gods geboden houden, is dat heilzaam voor ons persoonlijk en voor de hele samenleving.”

Hoe moeten christenen omgaan met ondernemers die op zondag open zijn?

„De Bijbel stelt in Galaten 6:10: „…laat ons goed doen aan allen, maar meest aan de huisgenoten des geloofs.” In kopen zit iets van gunning. Steun daarom mensen die hun winkeldeuren op zondag uit principe dicht laten. Het vraagt van hen moed om tegen de stroom in te roeien. Maar ik ben ervan overtuigd: de zegen van God is vele malen rijker dan het succes van de wereld.”

De zondagsrust staat in de maatschappij steeds meer onder druk. Is het nog zinvol om daar als christenen tegen te protesteren?

„Is het zinvol om te blijven protesteren tegen de ruim 30.000 abortussen die per jaar in Nederland worden uitgevoerd? Natuurlijk, zal iedereen zeggen. Dat geldt voor al Gods geboden. Gods wil is normatief door de eeuwen heen. Als je zelf overtuigd bent van de grote waarde en de zegen van de rustdag, gun je die iedereen. Dan voel je het aangrijpende van het verlies van de rustdag en word je niet moe om daar tegen te waarschuwen.”

Op welke manier?

„Door de waarde van de rustdag zelf te beleven en voor te leven. Veel christenen zullen een abortus nooit ofte nimmer goedkeuren. Die vanzelfsprekendheid geldt helaas stukken minder als het gaat om de overtreding van het vierde gebod. Christenen relativeren dat vaak. De diepe waarde ervan wordt weinig beleefd, is mijn indruk.”

Hoe merkt u dat?

„Aan het gemak waarmee christenen voorbijgegaan aan de inhoud van zondag 38. Sociale verplichtingen krijgen meer voorrang dan vroeger. De grenzen van noodzakelijke arbeid worden opgerekt door bijvoorbeeld als moeder van een gezin bij voorkeur op zondag in de zorg te werken. Dat bevordert het huwelijks- en gezinsleven op Gods dag niet. Bovendien mist zo’n vrouw de zondagse samenkomsten, die de kern zijn van de rustdag.”

Hoe beziet u de ontwikkeling van de zondagsrust in Nederland?

„De laatste tien jaar is het aantal koopzondagen drastisch toegenomen. Daar komt veel zondagswerk bij kijken. Die ontwikkeling maakt me bezorgd. Het zal er niet gemakkelijker op worden. De Heere regeert echter. Meer nog maak ik me ongerust om de pragmatische omgang met de zondag door kerkmensen, waardoor we Gods zegen missen. Als de samenleving proeft dat de onderhouding van het vierde gebod bij ons niet zo diep zit, kan de afbraak van de zondagsrust nog sneller gaan. Vandaar mijn allergie voor relativering. Als we de rustdag kwijt zijn, hebben we nooit meer rust.”

„Rustdag vijlt de roest van onze genade af”

„Daar komt een dagloner in uw huis en neemt uw werk op zijn schouder. Hij werkt zich in ’t zweet en durft in de zes werkdagen nauwelijks zijn hoofd op te heffen en te kijken hoe laat het is. Deze verwacht de dag des Heeren met groot verlangen, om tenminste deze dag het stof van zich af te schudden en uit te rusten. En dat zoudt gij hem niet toestaan?”

Eusebius van Emesa, ca. 300-360

„Als wij zoo vurig waren voor den dienst Gods als wij moesten zijn, zou het niet noodig zijn ons één dag per week voor te schrijven, maar ’s avonds en ’s morgens zou ieder zonder geschreven wet samenkomen, opdat wij meer en meer in het Woord Gods werden opgebouwd.”

Calvijn, preek over Deut. 5 op 20 juni 1555

„Wie bijvoorbeeld een zware huishouding heeft, mag niet zeggen: ik moet van de zondag wel een werkdag maken, om vrouw en kinderen de kost te kunnen geven. Zo iemand moet liever de zes dagen van de week zo goed mogelijk besteden en dan vertrouwen op Gods belofte: die de sabbat houden, zal God twee dagen brood op een dag geven.”

Cornelius Gentman (1618-1696)

„Op die dag stijgen de gedachten weer omhoog, de tong gewaagt van God en is als de pen van een vaardig schrijver, de ogen druppen tranen en de ziel brandt van liefde. Het hart dat heel de week zo koud was als ijs, smelt op de sabbatdag door het Woord. De sabbatdag is een vriend van de godsdienst, hij vijlt de roest van onze genade af. De sabbat is een geestelijke vreugdedag, waarop de ziel aangezet wordt met haar Maker gemeenschap te hebben.”

Thomas Watson (1620-1686)

„Wanneer ik over het openlijke schenden van de sabbat spreek, bedoel ik die vele openlijke en schaamteloze praktijken die men op zondag in de omgeving van onze grote steden ziet. Ik heb het over de praktijk van het openhouden van winkels en van het kopen en verkopen op zondag. Ik verwijs in het bijzonder naar de pleziertochtjes met het openbaar vervoer en naar het open-zijn van plaatsen voor publiek vermaak. Zolang de Bijbel de Bijbel is en het vierde gebod het vierde gebod, durf ik niet tot een andere conclusie te komen. Ze zijn allemaal verkeerd.”

J. C. Ryle (1816-1900)

„Er is, voor állen, een dag ter wille van het Woord. Een land zonder zondag moet op den duur worden een land zonder gemeente, zonder het Woord en de Sacramenten, zonder den naam van God en zonder christelijke barmhartigheid. Dat heeft niets te maken met het farizeïsme van wat ”mag” of niet ”mag”; het heeft echter heel veel te maken met de zwakheid van ons vleesch. Wij hebben dat noodig, bitter noodig: een dag ter wille van het Woord.”

Dr. J. Koopmans (1905-1945)

„Door de hele kerkgeschiedenis loopt een lijn van gedachten, die pleit voor een stevige zondagsrust. Onze vaderen hebben deze lijn gevolgd. Maar het gaat niet om de rust als doel. Wanneer een heel dorp trouw de zondag in stilte doorbrengt, dat men zo goed als niemand op straat ziet, en men rust vleselijk, terwijl de geest zich niet inspant, dan is men een overtreder van het vierde gebod. Het is goed tussen farizeïsme en libertinisme in te blijven op geestelijke wijze.

En nu maar niet te veel vragen: mag dit en mag dat (ook niet te weinig). Steek gerust eens een sigaar op en steek uw pijp eens bedachtzaam aan, verheug u over de bloeiende appelboom en bewonder de schoonheid van de herfstkleuren. Bovenal verheug u over de zegen van de eerste dag der week, dat u rusten moogt van al uw arbeid, omdat Christus alles volbracht heeft.”

Ds. L. Vroegindeweij (1900-1969)