Recensie: Gerrit Chr. de Gier in het spoor van Schweitzer
Hoe sla je een accolade om Bach, Mendelssohn, Franck, een barok Silbermannorgel uit 1741 en een romantisch orgel van Dalstein & Haerpfer uit 1905? Gerrit Christiaan de Gier levert het antwoord: met Albert Schweitzer.
Beide orgels staan in de Thomaskerk in Straatsburg, de plaats waar Schweitzer elk jaar een concert gaf ter herinnering aan de grote Bach. Bovendien is het orgel van Dalstein & Haerpfer in 1904 ontworpen door de arts-musicus zelf. De opname bevat werken die Schweitzer zelf vaak speelde.
In Schweitzers spoor speelt de Utrechtse organist op het Silbermannorgel uitsluitend Bach, onder andere de partitareeks ”Sei gegrüsset”. Zo’n reeks variaties geeft een organist de gelegenheid een orgel in allerlei klankkleuren te laten horen. Mooi dat het uitgebreide booklet de registraties daarbij vermeldt. Ondanks de wat roerige geschiedenis van het orgel is het een instrument waarop de muziek van Bach prachtig klinkt.
Het Dalsteinorgel heeft een merkwaardige dispositie. Toen Schweitzer op het bewaard gebleven papier zijn registervoorstel neerschreef, programmeerde hij alleen 16-, 8- en 4-voetsregisters. Na de nodige wijzigingen telt het orgel nu voornamelijk 8-voeten, naast één 4- en één 16-voet. Daar kun je Mendelssohns Sonate VI prima op spelen, net zoals Francks Prière opus 20. En toch klinken bepaalde delen dan een beetje beperkt.
Het booklet is zeer verzorgd met uitgebreide toelichtingen op de orgels en de gespeelde werken. Eén ding ontbreekt: opmerkingen over de speelstijl. Van Schweitzer is bekend dat hij een legatostijl in een uiterst langzaam tempo speelde. Het was interessant geweest als De Gier daarop gereflecteerd had.
In ’t spoor van Schweitzer – Gerrit Christiaan de Gier – St. Thomas – Strasbourg; VDGRAM-Records (VDG 20140827); € 15,-; bestellen: gerritchristiaandegier@hetnet.nl
J. S. Bach
F. Mendelssohn-Bartholdy
C. Franck