„EU moet richting Midden-Oosten”
De Europese Unie zou Israël, Jordanië en de Palestijnen het lidmaatschap van de Unie in het vooruitzicht moeten stellen, als aansporing om vrede in het Midden-Oosten na te streven. Ook zouden Israël, Jordanië, Egypte, de Palestijnen en mogelijk ook Irak moeten toetreden tot het Partnerschap voor Vrede van de NAVO.
Dat betoogde de leider van de Arbeiderspartij en ex-premier Shimon Peres woensdag op een bijeenkomst met de buitenlandse pers.
Peres heeft het idee van de toetreding tot de EU besproken met de EU-coördinator van het buitenlandse beleid, Javier Solana, de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Joschka Fischer, en de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken, Ana Palacio, die zich positief over het idee uitliet. De oppositieleider gelooft niet dat toetreding zal leiden tot een uitstroom van Israëliërs naar Europa. Israël gaat momenteel gebukt onder een ernstige economische crisis.
Het Partnerschap voor Vrede is gebaseerd op tweezijdige betrekkingen tussen de NAVO en andere landen en houdt praktische samenwerking in. Peres verwacht dat de rol van de organisatie zal veranderen. „Vandaag is de NAVO een organisatie om tegen andere legers te vechten, maar ze kan nauwelijks een vijand vinden. Toch zijn er gevaren”, aldus Peres. „Ik geloof dat de NAVO uiteindelijk een organisatie zal zijn die tegen terreur strijdt.”
Andere stimulansen om vrede te bereiken, zouden een samenwerkingsverband tegen terrorisme moeten zijn en garanties van de VS en andere landen dat de vastgestelde grens tussen Israël en de Palestijnen de definitieve grens is.
De 80-jarige politicus zei dat de Arbeiderspartij Sharon zal steunen als hij overgaat tot terugtrekking uit de Gazastrook. Maar hij ziet geen rol voor zijn partij in de regering als de ultrarechtse partijen zich uit de coalitie terug zouden trekken. „De Arbeiderspartij zoekt geen regering, maar een beleid”, aldus Peres.
Het terugtrekkingsplan van Sharon is tot nu toe vaag. „We praten over ideeën die nog niet zijn uitgekristalliseerd”, zei Peres. „De eerste vraag is of Sharon de Gazastrook geheel of gedeeltelijk wil verlaten. Een andere versie is de kolonisten eruit te halen en het leger erin te laten. Maar naar mijn oordeel betekent dat geen evacuatie uit Gaza.”
Op de vraag of de Palestijnen in de Gazastrook zich niet zwaar zullen bewapenen na een Israëlische terugtrekking, zei hij dat Israël moet proberen een akkoord te bereiken met Egypte over de bestrijding van de wapensmokkel vanuit dat land. Momenteel voeren Palestijnen via onderaardse tunnels wapens aan vanuit Egypte naar de Gazastrook.
Peres vindt dat de terugtrekking in samenspreking met de Palestijnen moet gebeuren. De Palestijnen maken volgens hem een fout als ze eenzijdig een eigen staat uitroepen. „De VS, de Europese Unie en de Israëliërs steunen de oprichting van een Palestijnse staat. Ik geloof dat er een Palestijnse staat zal zijn. En dat dat sneller zal gebeuren dan de meesten van ons denken.”