Kerkgebouwen zijn vaak hoog, hebben grote ramen en zijn niet zo jong meer. Al met al genoeg oorzaken om de kachel overuren te laten maken. Om te zorgen dat de honderden kerkgangers er warmpjes bij zitten, stookt de koster uren van tevoren om het immense gebouw op tijd warm te krijgen.

Om inzicht te krijgen in de stookkosten, klopte de gemeente Zeist bij de provincie Utrecht aan om geld los te krijgen voor een onderzoek. De provincie had er wel oren naar en stelde gisteren bijna 12.000 euro beschikbaar uit het zogenaamde Energiefonds. Naast het onderzoek in de kerken zijn er nog vijf energiebesparende projecten waaraan de provincie geld geeft. Alles bij elkaar bijna 350.000 euro.

Volgens de gemeentegids zijn er in Zeist 42 kerkgebouwen en andere religieuze instellingen. Hier worden evenwel alle religieuze instellingen bijgerekend. Ongeveer 35 daarvan hebben laten weten mee te zullen werken aan het onderzoek. Een gemeentewoordvoerster legt uit wat de bedoeling is. „Er komt een energiescan om de kosten in kaart te brengen. Daarna zal zo snel mogelijk een oplossing gevonden worden om de kosten terug te dringen. We denken hierbij aan spaarlampen in de kerk en extra isolering. Een andere mogelijkheid is om zonnepanelen te plaatsen op de daken van de gebouwen.”

Bij de watertoren in Zeist staat het grote kerkgebouw van de gereformeerde gemeente van ds. Van Eckeveld. Koster M. Geluk ziet het onderzoek wel zitten. „We hebben net een nieuwe warmte-installatie in de kerk laten plaatsen, maar toch verstoken we ieder jaar meer dan 28.000 kubieke meter gas. Overigens is dat nog altijd beter dan de 40.000 kubieke meter die we voor de nieuwe installatie kwijt waren.”

De nieuwe kachel kostte de kerk in 2002 ongeveer 30.000 euro. De 28.000 kubieke meter gas kost ongeveer 6000 euro per jaar. „Onze kerk is groot. Het zijn eigenlijk zeven halfronde torens die één geheel vormen. Die torens zijn 16 meter hoog, dus we stoken voor het grootste gedeelte voor lucht.”

Het kerkgebouw is in 1972 gebouwd en heeft een plat dak. Volgens Geluk is dat ideaal voor eventuele zonnepanelen. „We zullen alles doen om het milieu te verbeteren. Ook andere kerken zullen hier zeker aan meewerken.”

Twee panden verder dan de kerk van ds. Van Eckeveld staat het gebouw van de christelijke gereformeerde kerk van ds. Kater. Ook deze gemeente is positief gestemd over het onderzoeksplan. Koster R. E. Heemsbergen meent echter dat hij zijn zaakjes wat stoken betreft aardig op orde heeft. „Zes jaar geleden hebben we een hoogrendementsketel aangeschaft. Vroeger moest de kachel vijf of zes uur van tevoren draaien om het goed warm te krijgen. Nu is twee uur voor de dienst genoeg.”

Hoewel het kerkgebouw niet echt heel groot is, ongeveer 300 zitplaatsen, weet Heemsbergen dat het waardevol is om met het onderzoek mee te doen. „Persoonlijk sta ik daar ook achter. Thuis heb ik bijvoorbeeld groene stroom, omdat ik mijn kinderen een goed milieu gun. Of het een typisch christelijke plicht is om de energiekosten terug te dringen? Dat weet ik niet, iedereen is er verantwoordelijk voor.”