Van Beethoven koos hij uit elk van diens levensfasen een sonate. De componist heeft zich altijd beperkt gevoeld als hij zich aan de regels van de vorm- en harmonie­leer moest houden. Hij kon dat wel, maar tastte permanent de grenzen af van wat mogelijk was. De eerste delen van de sonates opus 30 nummer 2 en opus 111 zijn daar mooie voorbeelden van. De eerste luisteraars ervoeren die stukken als grillig.

De cd opent met Beethovens laatste piano­sonate opus 111 (1822), een visionair stuk in twee delen. Wie het tweede deel –een variatie­reeks– goed beluistert, weet waar Schuberts sonate D.845 uit 1825 vandaan komt.

Opus 30 nummer 2 –”De storm”– heeft ook zo’n prachtig, dreigend, langzaam deel. Maar dat onheilspellende zit in de andere delen niet minder. Ook de ogenschijnlijke luchtigheid van het slotdeel is niet zonder boodschap. Het is een steeds doorgaande be­weging, zonder rustpunten. Zelfs toen kon dat een beeld zijn van het leven.

Opus 14 nummer 2 heeft nog het meest van Beethovens leermeester Haydn. Een vriendelijk stuk, vol grapjes, maar ook met onverwachte harmonische wendingen. Het is wel Beethoven…

Grubert gaat niet tussen de muziek en de luiste­raar zitten. Doordat hij met veel aandacht en liefde elke aanwijzing van de componist in acht neemt, komt de inhoud het beste over.

Volgens het cd-boekje wil de pianist meer sona­tes gaan opnemen. Ik kan bijna niet wachten.

Beethoven – Naum Grubert, piano; Navis Classics (NC 14002); € 18,99; www.navisclassics.com