”Verder als herder. Pastor zijn en pastor blijven”
Auteur: André F. Troost
Uitgeverij: Boekencentrum, Zoetermeer, 2001
Pagina’s: ISNB 90 239 1147 4; 95
Prijs: € 9, 75. Vele pastores raken vroeg of laat opgebrand. Burn-out, heet dat dan. De pastor, dichter en publicist dr. A. F. Troost, momenteel predikant te Heusden, schreef vanuit zijn eigen ervaringen over dit onderwerp een boek. Zo wil hij de helpende hand bieden aan hen die op de een of andere manier als pastor werkzaam zijn en een vergelijkbaar probleem meemaken.

Ons leven heeft, aldus de schrijver, iets van een gaan door de hitte van een woestijn. Met name de pastor is vaak een aangevochten en eenzame figuur. Vele gevaren bedreigen hem. Zo is hij in veel gevallen meer manager dan pastor. En delegeren is voor veel pastores maar moeilijk te leren. Daardoor komen de twee kerntaken in zijn werk gemakkelijk in de verdrukking: de voorbede en de verkondiging. En wat de pastor vooral niet mag vergeten, benadrukt de schrijver terecht, is dat hij ook zelf in de eerste en in de laatste plaats schaap is - dus helemaal aangewezen op de goede Herder, die ook de Herder van de herders is. Alleen door Hem geleid kan een herder verder.

Dr. Troost neemt z’n lezers mee door de kloof van het geloof, over de heuvel van de hoop naar de oase van de liefde. Je moet hierbij steeds met twee woorden spreken. De kloof van het geloof biedt niet alleen veiligheid, maar kent ook z’n donkere aanvechtingen. De heuvel van de hoop geeft uitzicht op de toekomst van God, maar geeft tegelijk zicht op de dorre, hete vlakte van de woestijn, de oase van de liefde is de plaats waar je tot God en tot jezelf mag komen, een plaats voor gebed, maar je kunt haar alleen maar bereiken door het mulle woestijnzand heen en je moet er ook weer opbreken. Een pastor nu moet op de woestijnreis de nodige tijd voor zichzelf nemen, hij hoeft niet altijd beschikbaar voor anderen te zijn, hij is ook niet onmisbaar en de volmaakte pastor moet nog geboren worden: een heilzame relativering, nodig om het pastor-zijn vol te kunnen houden!

Dr. Troost heeft de gave om te boeien. De vele voorbeelden uit de eigen pastorale praktijk en die van anderen maken het lezen tot een genoegen. Wel zou ik zelf meer gewicht willen geven aan de vraag van de Heidelbergse Catechismus naar de enige troost, van Luther naar een genadig God en van Calvijn naar de eer van God. Een antwoord op de vraag naar de zin van het leven -een vraag die met ons mens-zijn is gegeven- is niet buiten genoemde vragen om te beantwoorden. Vanuit de ernst van de zondeval, waardoor wij de oorspronkelijk goede schepping van God bedierven en God kwijtraakten, moet ook de mens van nu -de pastor niet het minst- met deze vragen indringend worden geconfronteerd om de ware zin van het leven te kunnen vinden.

Dat neemt niet weg dat ik dit boekje met waardering heb gelezen. Met de schrijver deel ik de mening dat pastores genezen moeten worden van de ”moetofilie” en van het zelf alles willen doen. Ik val zijn pleidooi voor het nemen van de nodige tijd voor bezinning van harte bij. Een pastor moet eenvoudig de moed hebben om in dienst te staan van de goede Herder - voor manager is hij niet opgeleid. Alleen zo kan hij pastor zijn en blijven.