Toen

Vijftien was ik toen ik als timmerman op de grote bouw terechtkwam, 23 toen ik voor mezelf begon. Was het ondernemerschap? Of had ik moeite onder een baas te werken? M’n bedrijf groeide snel sinds de start in 1979. In 1985 verhuisde het vanuit een huurloods in Spankeren naar een zelf gebouwd bedrijfspand. Ik was vooral actief op de lokale markt: huizen bouwen, verbouwen, uitbreiden. Maar ook bedrijven.

Betrouwbaarheid en kwaliteit, daar ging het mij om. Die aanpak werkte. Van meer dan twintig klanten hangt nog steeds de sleutel hier in het kastje. Dat zegt iets. In 1988 kwam er een bedrijfspoot bij. Mijn broer startte met de productie van speeltoestellen. Een kip met gouden eieren.

Inmiddels deden we ook klussen in de bruggenbouw. Het ging ons voor de wind. In 2005 waren we financieel eigenlijk allebei binnen. Mijn broer met z’n speeltoestellen, ik met mijn bouwbedrijf.

We kregen een klus bij de Jehova’s getuigen in Zutphen. Prefabbouw. Dat hadden we nog niet eerder gedaan. De opdracht leidde tot de oprichting van Ebbers Houtconstructies. We hadden op het hoogtepunt vijftig man aan het werk, maar uiteindelijk heeft die laatste poot ons bijna de kop gekost.

Door allerlei tegenslagen verloren we een miljoen. We hadden de verkeerde mensen op de verkeerde plek, we maakten fouten en leveranciers gingen failliet als gevolg van de crisis. We holden achteruit. Er kwamen claims binnen, de bank werd zenuwachtig. Een heel enge ervaring. We zijn gestopt met Ebbers Houtconstructies. Het pand heeft mijn broer overgenomen. Hij is er met zijn Speelmaatje ingetrokken.

Ik ben gaan vechten voor m’n personeel. Sommigen werkten er al 30 jaar. Daar doe je als baas alles voor. Ik ging werk kopen om het bedrijf op gang te houden, maar wachtte te lang met ingrijpen. Ik dacht: er is nu een hobbel, maar straks gaat het beter.

Ik kreeg dure adviseurs aan tafel. Mensen die op jouw horloge kijken om te vertellen hoe laat het is. In plaats van het bedrijf te leiden, was ik bezig de bank tevreden te stellen en crediteuren op een afstand te houden. Het was een eenzaam traject. Ik zat in zwaar weer en werd dag en nacht gebeld door crediteuren: Meneer, ik krijg nog geld van u. Dat knaagde aan mij, maar ook aan mijn vrouw en gezin. Ze hebben meegedragen en meegeleden.

Begin 2013 heb ik mensen moeten ontslaan. In juni van dat jaar bereikte mijn accountant een akkoord met de crediteuren. Ze namen genoegen met een deel van hun geld. Om mij te helpen. Ik kon ze met geld van de bank betalen. De dreiging van een faillissement was even afgewend.

Het jaar 2014 startte goed. Ik had een paar leuke klussen, maar moest wel de bank aflossen. Ik werd er gestoord van. De bank wilde een deel van de schuld kwijtschelden, maar dan moest ik de rest, ongeveer een miljoen, contant betalen. Ik zag m’n bedrijf op de klippen lopen; heb zitten huilen hier. Er wordt soms makkelijk gezegd: Dan laat je de zaak toch failliet gaan? Maar zo werkt het niet. Achter een faillissement zit onnoemelijk veel leed.

Ten einde raad heb ik drie kennissen uit de zakenwereld gebeld. De eerste twee waren niet thuis. Bij de derde was het raak. Ik vertelde dat ik een groot probleem had en vroeg: Kun je me helpen? Hij reageerde: Ik vind het niet leuk dat je belt, maar ik ga erover nadenken. Na verschillende gesprekken lag er een deal. Hij wilde het complete bedrag lenen. Het was voor mij een wonder van Boven.

Nu

Mijn zakenvriend betaal ik een normale rente over de lening. Als het weer beter gaat met m’n bedrijf ga ik de schuld aflossen. Zo hebben we het afgesproken. Inmiddels groeit de hoeveelheid werk weer. Ik heb er altijd voor geknokt dat het bedrijf niet failliet zou gaan. Het is op dit moment gezond. Ik heb nog wel een schuld van 7 ton, maar de rust onder het personeel is terug.

Ik heb veel van de afgelopen zes jaar geleerd. In ieder geval dat je in goede jaren je hand niet moet overspelen. Ik ben te gul geweest. Voor mezelf, voor anderen. Ik had met beide benen op de grond moeten blijven staan.

Ook heb ik geleerd dat vertrouwen zichzelf terugbetaalt. Ik heb er jaren in geïnvesteerd. Bij mijn klanten en bij mijn leveranciers. Ze blijven me trouw. Afgelopen jaar heb ik vier mensen moeten ontslaan, maar vandaag heb ik weer een gesprek met een timmerman die mogelijk terugkomt.

Straks

Onze derde zoon, Siebe, wil het bedrijf overnemen. Hij heeft de capaciteiten ervoor en de energie. Hij doet de dingen anders dan ik, maar ligt goed bij het personeel.

Wat ik hem wil adviseren? Spring niet verder dan je stok lang is. Toen het goed ging met het bedrijf kocht ik een auto van 90.000 euro. Toen het slecht ging, moest ik hem verkopen en kreeg ik er nog 35.000 voor. Nu rijd ik in een auto van 2000 euro. Die
brengt me ook van A naar B. Wat ik verder tegen hem wil zeggen: Wees betrouwbaar in wat je belooft en levert. En wees zuinig op de mensen om je heen, op je personeel. Motiveer, waardeer en corrigeer.

De bouwsector trekt aan. Gelukkig. De mensen zijn de verhalen over de crisis een beetje zat. Ze gaan weer bouwen, verbouwen, bijbouwen. Ik zou de afgelopen zes jaar niet over willen doen, maar vind het achteraf wel een waardevolle tijd. Ik heb moeten leren afhankelijk te zijn. Dat mijn bedrijf nog bestaat, zie ik niet als een succesverhaal, niet als een prestatie van mezelf. Ik ben er verwonderd over.