Binnenland

Hersenschade door alcohol: wel of niet

AMSTERDAM. Er is geen bewijs voor omvangrijke hersenschade als gevolg van alcoholgebruik in de tienerjaren, stelt neuro­psychologe Sarai Boelema na onderzoek. Deskundigen reageren echter kritisch op haar conclusies.

Redactie binnenland
3 December 2014 08:43Gewijzigd op 15 November 2020 14:51
Beeld ANP
Beeld ANP

Boelema promoveert vrijdag aan de Universiteit Utrecht op haar onderzoek, waarvoor ze 2230 jongeren testte op hun 11e en hun 19e jaar. Volgens haar lijken zware drinkers en jongeren die alcohol misbruiken „geen verhoogd risico te lopen op een afwijkende ontwikkeling van het cognitieve functioneren.” Dat geheugen, impulscontrole en concentratievermogen door drank benadeeld worden, is volgens Boelema niet te bewijzen. „Alleen de kleine groep van alcoholafhankelijke meisjes laat een afwijkende rijping van de verdeelde aandacht –het vermogen om de aandacht over twee taken te verdelen– zien, maar het is onduidelijk of dit een momentopname is of dat er sprake is van blijvende schade.”

De promovenda wil daarmee niet zeggen dat alcoholmisbruik geen negatieve gevolgen heeft: het voorspelt wel een toename van probleemgedrag. Effecten van alco­hol op het zich ontwikkelende brein kunnen er wel zijn, maar ze zijn „mogelijk subtieler dan tot dusver werd aangenomen. Er is meer onderzoek nodig om te begrijpen wat alcohol teweegbrengt in het rijpende brein en hoe zich dit zal uiten in het dagelijks functioneren.”

J. Witteman van de Hersenstichting wees er dinsdag op dat Boelema’s stelling „geenszins de algemene conclusie is die uit de gehele lite­ratuur getrokken kan worden.” Door onduidelijke definiëring, bijvoorbeeld van wat „zware drinkers” zijn, zouden de effecten van zogeheten binge­drinken –in korte tijd veel drank achteroverslaan– in Boelema’s onderzoek onderschat worden.

Boelema heeft de jongeren taken laten verrichten, maar wellicht hadden andere taken de effecten van alcoholconsumptie beter laten zien, stelt Witteman. Dat de promovenda bij drinkende meisjes wel gevolgen ziet, kan volgens hem ook in het algemeen iets zeggen over de effecten van alcoholgebruik voor de neurocognitieve ontwikkeling.

Boelema heeft ook alleen cognitieve tests afgenomen, en geen directe metingen van de hersenen gedaan, stelt Witteman. Uit eerder onderzoek is gebleken dat bingedrinken effect op de hersenstructuur en -activiteit heeft, soms zonder dat deze effecten zich direct vertalen in afwijkende prestaties tijdens cognitieve tests. De gevolgen van het bingedrinken zijn pas op de langere termijn merkbaar, bijvoorbeeld in de afname van aandacht en geheugen. Dat zou onderzocht moeten worden.

De Stichting Alcoholpreventie (STAP) en staatssecretaris Van Rijn van Volksgezondheid stelden dinsdag dat het „als een paal boven water” staat dat alcoholgebruik slecht is voor kinderen. Regelmatig drinken op jonge leeftijd vervier­voudigt de kans op verslaving op latere leeftijd.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer