Het is een paar minuten voor het middaguur als Silvio Berlusconi het podium betreedt. Het jubileumfeest van Forza Italia kan beginnen. „Silvio, Silvio”, scanderen ongeveer 6000 mensen opeengepakt in een congresgebouw. De partijvoorzitter begint met het voorlezen van een artikel van Gianni Baget Bozzo, een priester-publicist die optreedt als de „geestelijk vader” van Berlusconi. De geestelijke wordt ook wel de kapelaan van Forza Italia genoemd. Baget Bozzo ziet het ontstaan van Berlusconi’s partij als een ingeving van de Heilige Geest. „Sindsdien beschouw ik Berlusconi als een spirituele gebeurtenis”, leest Berlusconi tevreden voor.

Blasfemisch of niet, bij deze verwijzingen naar het christelijk geloofsgoed blijft het niet. De partijleden worden missionarissen genoemd, het beginselprogramma van de partij heet al tien jaar „geloofsbelijdenis.”

Op 26 februari 1994 stichtte Silvio Berlusconi, een in de bouw rijk geworden ondernemer, een politieke partij die hij Forza Italia (Hup Italië) noemt. Het is in de periode waarin de machtige christen-democratische partij door een corruptieschandaal is weggevaagd.

Bij de naderende verkiezingen dreigt links -dat wordt gedomineerd door de communisten- te winnen. Berlusconi zegt dat hij zich verplicht voelt om dat gevaar af te wenden. Forza Italia is onmiddellijk een succes. Twee maanden later stemt 20 procent van de Italianen op de partij, waaronder een groot deel van het christen-democratische electoraat. Berlusconi wordt premier, maar voor het einde van het jaar valt zijn regering alweer.

In mei 2001 keert hij terug als premier. Zijn partij is dan nog groter geworden: 30 procent van de Italianen geeft hem zijn vertrouwen. Ondanks deze comfortabele meerderheid blijft Berlusconi klagen dat de communisten hem hinderen. Communisten zijn in zijn ogen alle politieke partijen die overgebleven zijn nadat in de jaren ’90 de communistische partij van Italië uiteenviel. „Ze hebben geprobeerd een facelift toe te passen, maar het is hen niet gelukt”, zegt Berlusconi. Daarmee geeft hij tegelijk een knipoog naar de cosmetische ingreep die hij zelf de afgelopen maand heeft laten uitvoeren. De wallen onder de ogen van de 67-jarige premier zijn gereduceerd en de huid is wat strakker over zijn gezicht getrokken. In verband met deze ingreep vertoonde hij zich maar liefst 32 dagen niet op het politieke toneel.

In zijn toespraak van afgelopen zaterdag moest ook de magistratuur het ontgelden. „Het fascisme was minder gehaat dan deze togadragende bureaucratie.” Sinds Berlusconi in de politiek zit, heeft hij last van de rechtelijke macht. Hij kreeg aanklachten te verwerken vanwege corruptie, omkoping, valsheid in geschrifte en zelfs medeplichtigheid aan de maffia.

Uit zijn giftige toespraak blijkt dat Berlusconi niet werkelijk in feeststemming is. Ook de resultaten van zijn regering zijn niet om naar huis te schrijven. Hij noemt vijf fenomenen om de tegenslag te verklaren, zoals het internationaal terrorisme. De 6000 aanhangers, die met bussen en twee vliegtuigen uit heel Italië naar Rome zijn gebracht, hebben echter wel zin in een feestje en onderbreken Berlusconi 83 maal met een applaus. Hun leider kan in hun ogen niets kwaads doen.

„Ik heb gewerkt bij een winkelketen waarvan Berlusconi de eigenaar was. Hij was een goede baas en hij heeft nooit iemand onterecht ontslagen. Toch was het gebruikelijk om op de werkvloer kwaad over hem te spreken. Maar begrijpt dan niemand dat zonder hem de communisten het land naar de afgrond zouden hebben geleid?” zegt Giovanna Petrozzi, een gepensioneerde mevrouw uit Milaan.

Ze draagt een petje met de opdruk ”Forza Silvio” en een button waarop een lachende Berlusconi staat. Een foto van voor de facelift, licht ze toe. Giovanna is sinds het begin lid van Forza Italia.

De partij heeft weliswaar 250.000 leden, verdeeld over 1300 zogeheten clubs, maar eigenlijk is Forza Italia niet meer dan een beweging -anderen zeggen applausmachine- van Berlusconi. Er is geen ruimte voor discussie, zoals ook afgelopen zaterdag bleek. De partijbijeenkomst bestaat uit het veelvuldig herhalen van het partijlied, een korte inleiding en een langdurig optreden van de premier. Silvio Berlusconi besluit zijn toespraak met een vraag-en-antwoordspel. „Loont het de moeite door te gaan?” „Ja”, roepen zijn volgelingen. Het is vijf over halftwee als een geëmotioneerde Berlusconi van het podium stapt.