„Laat Katwijkse jongeren xtc vertrappen”
„Gooi xtc-pillen op de grond en vertrap ze. Laat zien dat jij een Katwijkse jongere bent die er trots op is dat hij zonder pillen zichzelf blijft.” Die hartenkreet slaakte H. C. Moolenburgh, voorzitter van het Katwijkse Platform Verslavingszorg, gisteravond in zalencentrum Tripodia tijdens een debat over de gevaren van xtc-gebruik.
Voor de ruim honderd aanwezigen, van wie de helft jongeren, haalde Moolenburgh een spons uit een emmer water. Eerst gaf hij een kleine kneep in de spons. „Als je emoties hebt, dus als je erg blij bent, als je verdriet hebt of als je vrijt, dan komt er een beetje van een bepaalde stof vrij in je hersens. Die stof wordt later zelf weer aangemaakt.” Om de gevolgen van xtc-gebruik te demonstreren, kneep hij de spons helemaal leeg. „Als je xtc-pillen slikt, komt die bepaalde stof in één keer vrij. Doe je dat vaker, dan gaan er stukjes hersens kapot. De spons droogt uit. Je wordt somberder, alsof je dement bent. Je kunt knijpen wat je wilt, maar het lukt je je niet om de spons in oude vorm te krijgen. Er is geen dokter die die spons kan herstellen.”
Katwijkse jongeren zijn ontstemd over de voorlichtingsmethoden van het verslavingsplatform. Ze ergeren zich vooral aan een folder die vorig jaar zomer onder honderden bezoekers van een dancefeest is uitgedeeld. Daarin werd een aantal gevaren van xtc opgesomd, zoals verlies van concentratievermogen en aantasting van het geheugen. De meest gewraakte zin luidde: „Xtc-gebruik leidt ertoe dat je hersens vernietigd worden.” Om meer duidelijkheid over de risico’s van de verboden harddrugs te krijgen, vond gisteravond een debat in de vorm van een rechtszitting plaats. Onder regie van mr. B. Sluijters, emeritus hoogleraar gezondheidsrecht en plaatsvervangend raadsheer bij het hof in Amsterdam, lieten diverse deskundigen hun licht schijnen over xtc en de omstreden voorlichtingscampagne. Het proces had geen juridische geldingskracht.
Advocaat mr. M. Zwagerman, opgetrommeld namens de boze Katwijkse jongeren, noemde de folder „veel te stellig.” „Xtc is niet ongevaarlijk, maar het platform moet wel de juiste feiten weergeven. Nu keert de voorlichtingscampagne als een boemerang naar het platform terug. Jongeren denken in het vervolg: Die mensen overdrijven toch, daar hoeven we niet naar te luisteren.”
Raadsman mr. E. Nolet, die het pleidooi voerde namens het platform, sprak met klem tegen dat de folderactie te zwaar is aangezet. „Het platform is niet over één nacht ijs gegaan. Diverse rapporten tonen aan dat xtc-gebruik ernstige gevolgen heeft en onder meer tot hersenbeschadiging leidt. Het maakt niet uit of de wetenschappers niet allemaal op één lijn zitten. Het platform ziet in de praktijk de ernstige gevolgen van xtc-gebruik. Bovendien vragen jongeren om duidelijke taal. Het ging erom een schrikreactie bij de jongeren teweeg te brengen. Mensen kunnen nu niet zeggen: We hebben het niet geweten.” Nolet viel enig schamper hoongelach ten deel toen hij zei: „Als Murat D. geen xtc-gebruiker was geweest, zou hij dan ook onderdirecteur Van Wieren hebben doodgeschoten?”
De door de jongeren opgeroepen neurofysioloog E. Fromberg, voorheen werkzaam bij verslavingskenniscentrum het Trimbos Instituut, stelde dat je xtc-gebruik moet beperken tot één of twee keer per jaar een enkel pilletje. Gebruik je meer, dan wordt dat gevaarlijk. „Je moet xtc-gebruik beperken tot bijzondere gelegenheden. En als je denkt dat ieder weekend zo’n gelegenheid is, ben je niet goed wijs.”
Fromberg, die de zorgen van het platform deelde, noemde de foldertaal „zwaar overdreven.” Hij kwam met een voorbeeld. „Ik werd gebeld door een marsmannetje. Die wilde weten wat hij moest denken van auto’s op aarde. Ik nam hem mee naar de traumatologieafdeling van een ziekenhuis. De een lag in het gips, de ander in de touwen, een derde had gebroken ribben. „Hoe komt dat?” vroeg dat marsmannetje. „Tja, ik zat in een auto”, zeiden alle drie de patiënten. Ik had het marsmannetje ook mee kunnen nemen naar een autosalon in Parijs, waar de schitterendste voertuigen staan. In beide gevallen geef ik geen eerlijke voorlichting over auto’s.”
De Amerongse psychofarmacoloog P. Moleman stelde klip en klaar dat xtc „een van de gevaarlijkste stoffen” is. „Xtc tast een belangrijk deel van de hersens aan. Het gaat om een gemene beschadiging, die niet meer te herstellen is.” Hij verwees naar onderzoek dat erop wijst dat xtc-gebruik ook op de lange termijn leidt tot depressiviteit.
Rechter Sluijters oordeelde aan het eind van het vier uur durende debat dat er alle reden is om jongeren „zeer indringend” te waarschuwen voor de gevaren van xtc. Vast staat immers dat het spul gevaarlijk is. Wel gaf Sluijters aan dat sommige kwalificaties in de folder „te sterk zijn aangezet.” „Het gaat te ver om te zeggen dat bij xtc-gebruik er een totale vernietiging van de hersens plaatsvindt.” Daarom vindt hij een rectificatie van de folder gerechtvaardigd. Voorzitter Moolenburgh van het platform beloofde die rectificatie te zullen plaatsen. Hij prees de jongeren dat ze het debat aangingen. „Ik ben op internet voor rotte vis uitgemaakt in verband met onze campagne. Maar dat is niet erg. Als we maar met elkaar in overleg blijven.”