„Christenen in Europa steeds toegewijder”
PARIJS. Het internationale congres voor kerkplanters in Europese steden, deze week in Parijs, zit erop. Het werk wacht weer, en dat blijkt voor sommige gemeentestichters niet altijd mee te vallen. De Britse godsdienstsocioloog prof. dr. Grace Davie kan hun in ieder geval meegeven dat religie steeds belangrijker en christenen toegewijder zullen worden.
In de American Church of Paris (ACP), precies 200 jaar geleden gesticht door Amerikanen die in de Franse hoofdstad werkten, waren de afgelopen dagen meer dan 500 kerkplanters, predikanten en kerkelijk werkers bijeen. Daar, aan de oever van de Seine, deelden ze hun ervaringen, volgden workshops en luisterden naar lezingen van dr. Tim Keller, een succesvol kerkplanter in New York.
Maar de praktijk blijkt soms weerbarstig. Tijdens de lunch komen de verhalen los van kerkplanters bij wie het allemaal niet zo voorspoedig gaat. Een jonge gemeentestichter uit Duitsland vertelt hoe zijn project in Wiesbaden mislukte. „Het bleek heel moeilijk om contacten met mensen te leggen. Nu onderzoek ik hoe ik opnieuw kan beginnen.”
Is al zijn werk voor niets geweest? „Nee, door deze ervaring bracht God mij op m’n knieën. Misschien verwachtte ik te veel van mezelf, dat ik zelf wel even een nieuwe gemeente zou stichten.”
In Barcelona is het ook ploegen op de rotsen. Een Australische kerkplanter begon er een kerk, maar er komen wekelijks niet meer dan vijf mensen. „Het beeld van een gemeentestichter is iemand die extravert is, gemakkelijk contacten legt. Ik ben meer naar binnen gekeerd, net als de Catalanen die ik wil bereiken met het Evangelie.”
Toekomst
Ondertussen wordt het netwerk van nieuwe kerken in Europa steeds fijnmaziger. Met behulp van Kellers Redeemer City to City zijn in Europa inmiddels 125 kerken gesticht, meldt coördinator Martin de Jong. En alleen al in Frankrijk komt er elke elf dagen een nieuwe evangelicale gemeente bij, zo bleek vorige week tijdens de algemene vergadering van de Europese Evangelische Alliantie in het Engelse Northampton.
Ziet de toekomst van het christendom in Europa er misschien toch wat rooskleuriger uit dan weleens wordt gedacht? Prof. Davie, emeritus hoogleraar godsdienstsociologie aan de universiteit van Exeter, durft daar geen uitspraak over te doen. Maar op basis van de huidige ontwikkelingen is ze ervan overtuigd dat het christendom in Europa zal blijven bestaan. „Trouwens, seculiere mensen zullen nooit aan religie voorbij kunnen gaan, omdat ze anders het fundament van democratie ontkennen.”
Ook in cultureel opzicht zal het christendom heel belangrijk blijven, denkt Davie. „Er zullen minder activiteiten worden ontplooid, maar wel door meer toegewijde christenen. Denominaties worden minder belangrijk of verdwijnen, de inzet van christenen niet.”
Door de komst van christelijke migranten verandert de kerk van kleur. Bovendien zullen mensen bewuster voor een kerk of voor het christelijk geloof kiezen. Wat dat betreft biedt Nederland –met nog relatief veel kerkgangers– een blauwdruk voor de toekomst. „Nederland is een besluitvaardig land. Mensen leven volgens hun overtuiging. Lid zijn van een kerk omdat dit zo hoort, komt in verhouding tot veel andere Europese landen veel minder vaak voor. Overigens zijn de ontwikkelingen in Europa wereldwijd gezien eerder uitzondering dan regel.”
Dit is het vierde en laatste deel in een serie over kerkplantingen in Europa.
Prof. dr. Grace Davie
Prof. dr. Grace Davie is emeritus hoogleraar godsdienstsociologie aan de universiteit van Exeter in Groot-Brittannië. Naast vele artikelen schreef ze onder meer de boeken ”Religion in Britain since 1945” (1994), ”Religion in Modern Europe: the Exceptional Case” (2002), ”The Sociology of Religion” (2007/2013) en –met anderen– ”Religious America, Secular Europe” (2008). Volgend jaar verschijnt haar boek over religie in Groot-Brittannië. Ze ontving een eredoctoraat van de universiteit van Uppsala in Zweden.
Davie sprak woensdag in Parijs op het congres ”The Gospel within the City” (Het Evangelie binnen de stad) over religie in Europa.
Lees ook in Digibron:
Staan in de Praagse modder, Reformatorisch Dagblad (30 oktober 2014)
„Toekomst van religie wordt zichtbaar in stad”, Reformatorisch Dagblad (30 oktober 2014)
Preken in de stad? Doe als Paulus, Reformatorisch Dagblad (29 oktober 2014)
„Twintig kerkgangers, dat is best veel in Frankrijk”, Reformatorisch Dagblad (29 oktober 2014)
Kerkplanter in sceptisch New York, Reformatorisch Dagblad (28 oktober 2014)
Speciale Europese editie boek Tim Keller, Reformatorisch Dagblad (28 oktober 2014)
