Maar nu wordt er volgens Rutte vooral heel hard gewerkt om de resterende stoffelijke overschotten en bezittingen te bergen en de ramp te onderzoeken. Daarbij gaat het om één ding: genoegdoening voor de nabestaanden.

Onder hoge druk en in een ingewikkelde en chaotische situatie met weinig en gekleurde informatie zijn vanaf het begin veel moeilijke afwegingen gemaakt, schetste Rutte. Hij gaat volgende week naar Maleisië en Australië, de andere zwaar getroffen landen, om te bespreken hoe de gezamenlijke inspanningen de komende tijd kunnen worden voortgezet.

Beide landen hebben volgens Rutte geen kritiek op de Nederlandse aanpak, hoewel sommige mediaberichten in de afgelopen tijd anders suggereerden. Ook het beeld dat Oekraïne er geen moeite mee zou hebben gehad als Nederland contact had gelegd met pro-Russische separatisten over toegang tot de rampplek, is vrijdag door Oekraïne gecorrigeerd, aldus de premier. Kiev stelde in een verklaring dat alle contacten met de rebellen via de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) liepen en moeten blijven lopen.

Nederland had daar vanaf het begin ook al voor gekozen. „Rechtstreeks zakendoen met separatisten zou ons chantabel maken, omdat separatisten iets terug zouden kunnen vragen in de sfeer van geld of concessies over de sancties van de EU richting Rusland”, zei Rutte.

Hij gaat niet in op allerlei speculaties of vermeende feiten over de daders van de aanslag, ook om daarmee elke schijn van partijdigheid van Nederland als onderzoeksleider te vermijden. Rutte wil dat het definitieve rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid volstrekt duidelijk maakt wat er is gebeurd en dat dan niemand de feiten of conclusies kan bestrijden.