Verkiezingen VS: alle ogen gericht op Senaat
WASHINGTON (ANP). Bij de verkiezingen dinsdag in de Verenigde Staten zijn alle ogen gericht op de Senaat waar de Democraten van president Barack Obama de meerderheid dreigen te verliezen. Toen Obama in 2009 aan zijn eerste termijn als president begon, had zijn partij dankzij het Obama-effect de meerderheid in zowel het Huis van Afgevaardigden als de Senaat. Alles wijst erop dat de Democraten na dinsdag die meerderheid in beide huizen zullen zijn kwijtgeraakt.
„Als de Democraten de meerderheid in de Senaat verliezen, is dat een grote nederlaag, zeker voor Obama”, zegt VS-deskundige Willem Post van Instituut Clingendael.
Op dit moment hebben de Republikeinen met 234 zetels al een behoorlijke meerderheid in het Huis van Afgevaardigden dat in totaal 435 zetels heeft. Peilingen wijzen uit dat die meerderheid dinsdag zal groeien.
In de Senaat met 100 zetels hebben de Democraten met 53 zetels de meerderheid tegenover de Republikeinen met 45 zetels en twee vacante plaatsen. Bij de komende stembusgang staan 36 zetels op het spel, waarvan 21 nu worden bezet door een Democraat. De Republikeinen moeten 6 Senaatszetels winnen om de meerderheid over te nemen.
„Het ziet er naar uit dat de Republikeinen de wind in de zeilen hebben. In tien staten is het spannend en dat is ongekend’, zegt Post. Hij noemt staten als Iowa, Colorado en Arkansas waar trouwe aanhangers van Obama senator zijn en waar zij die post dreigen te verliezen. ,Daar kwamen Democraten aan de macht in de grote Obama-wave van 2008. Het is de klas van Obama. Ze kwamen in de golf van enthousiasme rond Obama, en nu moeten ze in zijn slipstream vertrekken.”
Volgens Post is het een trend dat een president op de helft van zijn tweede termijn vijf, zes zetels in de Senaat verliest. „Dat is nog geen aardverschuiving. Maar als het er negen of tien worden, zal dat wel een grote schok teweegbrengen.”
Toch ziet Post voor Obama nog voordelen bij een eventueel verlies van de Senaatsmeerderheid, zeker in het licht van presidentsverkiezingen in 2016. „Op dit moment is er een patstelling en gebeurt er niets. Er worden wetjes gemaakt in het Huis van Afgevaardigden die vrijwel allemaal in de Senaat sneuvelen. Maar als de Republikeinen in de twee kamers een meerderheid hebben, hebben ze ook de verantwoordelijkheid als er daarna weer niks gebeurt. En Obama zal als president toch ook bepaalde zaken willen achterlaten zoals een immigratiewet. Beide partijen zullen dus water bij de wijn doen.”
„Op dit moment is 12 procent van de Amerikanen positief over het Congres en dat is het slechtste rapportcijfer ooit”, gaat Post verder. „Dat moeten de Republikeinen zich ook aantrekken; ze kunnen daar niet meer voor weglopen.”