Dat scholen onwillige leerlingen soms met een busje ophalen, begrijpt ze. De VVD is het daar niet mee eens en vindt dat jongeren zelf hun verantwoordelijkheid moeten nemen. De minister vindt dat ook, maar „de school heeft die ook”. Als dit de manier is om jongeren naar een diploma te leiden, dan is die volgens haar veel waard. „Scholen moeten al het mogelijke doen, maar niet het onmogelijke.” Ze wees erop dat het aantal schoolverlaters zonder diploma de afgelopen jaren is gedaald van 70.000 naar 28.000.

In de Tweede Kamer bestaan grote zorgen dat mbo-scholen veel leerlingen bij voorbaat weigeren, omdat ze die lastig vinden of omdat die veel begeleiding nodig hebben. De SP, D66, GroenLinks en CDA denken dat scholen dat doen omdat ze anders allerlei financiële beloningen voor prestaties en het aantal uitgereikte diploma’s mis zouden lopen. Ze willen af van dit soort „perverse prikkels”. Ook de PvdA vindt niet dat scholen leerlingen zomaar mogen weigeren en wil weten waarom dit gebeurt.

Bussemaker wees erop dat de scholen juist honderden miljoenen euro’s extra hebben gekregen om vooral de kwetsbare leerlingen te begeleiden. Scholen hebben een zorgplicht, maar mogen om een aantal redenen leerlingen wel weigeren, onder meer als de vooropleiding te laag is of als de opleiding vol is. De school moet die afwijzing motiveren en verwijzen naar alternatieven of naar de gemeente, aldus de minister. Ze laat de weigeringen nader onderzoeken en komt eind dit jaar met maatregelen voor het onderwijs aan kwetsbare leerlingen.