Premier Rutte nam vanmiddag in de oude vergaderzaal van de Tweede Kamer het eerste exemplaar in ontvangst uit handen van de schrijver, historicus en jurist Cees Fasseur. Laatstgenoemde kwam op het idee om een biografie van de ‘oorlogspremier’ te schrijven toen hij bezig was met het schrijven van een tweedelige biografie over koningin Wilhelmina. Dat zegt hij in een interview met deze krant ter gelegenheid van de presentatie van zijn boek. Fasseur deed ruim vier jaar over het onderzoek naar Gerbrandy.

Fasseur denkt dat het leveren van olie uit Nederlands-Indië aan Japan de Tweede Wereldoorlog in Azië had kunnen uitstellen of misschien zelfs kunnen voorkomen. Bijna een halfjaar voor de Japanse aanval op het Amerikaanse Pearl Harbor (1941) besefte de Nederlandse regering al dat Nederlands-Indië, met zijn geringe militaire mogelijkheden, niet meer veilig was als ons land deelnam aan de Amerikaanse olieboycot tegen Japan.

Japan had olie heel hard nodig en onze kolonie had meer dan genoeg. Maar Nederland, dat solidair wilde zijn met de VS en later ook met Groot-Brittannië, kwam eerder gemaakte leveringsafspraken met Japan niet na.