Dat de beroerde stand in de peilingen tot spanningen leidt bij de coalitiepartner kunnen VVD’ers heel goed begrijpen. Hun eigen partij heeft er in het verleden wel eens net zo ellendig voorgestaan. Over gemopper van lokale afdelingen en van ‘mastodonten’ als Duivesteijn halen de liberalen dan ook hun schouders op.

Maar wat er deze week gebeurde in het fractiebestuur van de PvdA ligt anders. „Ons was voorgehouden dat Attje Kuiken tot fractiesecretaris gekozen zou worden. We waren onaangenaam verrast toen het Khadija Arib werd”, zegt een bron in de VVD.

De post fractiesecretaris was vacant omdat Roos Vermeij op eigen verzoek terugtrad. Vermeij staat in de VVD bekend als gematigd. Dat geldt ook voor Kuiken. Maar de verkiezing van Arib wordt in liberale kring ervaren als een ruk naar links.

Arib, die al sinds 1998 in de Kamer zit, heeft de reputatie van eigenzinnig en lastig. Ook binnen de PvdA-fractie zou ze niet louter vrienden hebben. Dat Arib straks veelvuldig moet gaan overleggen met hun eigen fractiesecretaris Ton Elias wordt door VVD’ers niet met vreugde tegemoet gezien.

De verhouding tussen de top van VVD en PvdA is nog steeds goed, zegt een liberale bron. Een incidentje als de verkiezing van Arib zal daar op zich niets aan veranderen. Maar zorgen zijn er wel. Samsom lag al eerder onder vuur in zijn partij. Nieuwe conflicten zijn, met de verkiezingen voor Provinciale Staten voor de deur, bijzonder onwelkom. De Statenleden kiezen straks de Eerste Kamer, waar de coalitiepartijen nu al op steun van de ‘bevriende’ oppositie zijn aangewezen. Bij een zware nederlaag van de PvdA dreigt het draagvlak voor het kabinet in de Senaat helemaal verloren te gaan.

Toch houdt de VVD vooralsnog vertrouwen in de PvdA-leider. „Samsom heeft ons al eerder verrast”, zegt een ingewijde, doelend op de fraaie verkiezingsuitslag die de sociaaldemocraat in 2012 wist te boeken. Wellicht slaagt Samsom erin dat kunstje volgend jaar te herhalen.

De PvdA wil niet op de gebeurtenissen van afgelopen week reageren.