Nederlands kroontje in Duitse republiek
BERLIJN. De Nederlandse ambassadeur Monique van Daalen en initiatiefnemer David Hakkenberg onthulden woensdag in Berlijn een gedenkplaat die herinnert aan het voormalige ”Niederländische Palais” aan Unter den Linden.
Dagelijks flaneren er bezoekers uit Nederland over de statige keizerlijke laan. Ze bewonderen er de Berliner Dom en de Brandenburger Tor. Het is alles Pruisische pracht, waar meer Hollandse invloeden achter schuilgaan dan men vermoedt. Sinds woensdag worden de Nederlanders er bepaald bij hun eigen vorstenhuis. Op nummer 11 hangt een gedenkplaat die aan de Oranjes herinnert.
Op de plaat van wit porselein staat in blauwe letters dat de Nederlandse koning Willem I op deze plek woonde en is overleden. Ook zijn verwantschap met het Pruisische koningshuis door afstamming en zijn huwelijk met Wilhelmina van Pruisen staat vermeld. Verder worden zijn verdiensten voor Nederland geroemd.
Berlijn grossiert in gedenktekens, daarom is in 1985 de officiële ”Berliner Gedenktafel” ingevoerd om wildgroei tegen te gaan. Inmiddels hangen er bijna 3000 plaquettes in de stad. Alleen al aan Unter den Linden zijn het er 27, voor onder anderen de Zwitserse natuurkundige Albert Einstein, de communist Karl Liebknecht en de Pruisische architect Karl Friedrich Schinkel.
Toch is de gedenkplaat voor de Nederlandse koning uniek. Er staat namelijk een kroontje op. Hoewel klein van formaat, in de keizerlijke lindelaan van de republiek Duitsland valt het monarchistische symbool allicht op.
Na de onthulling hielden diverse Duitse en Nederlandse historici voordrachten over de invloeden van de Oranjes op Berlijn. Zo overtuigde Wilhelmina van Oranje in 1787 haar broer in Berlijn Friedrich Wilhelm II van Pruisen om een einde te maken aan de burgeroorlog in Nederland. Zijn succes daarin is nog terug te zien in een reliëf in de Brandenburger Tor.
Enkele honderden meters verderop is nog meer Oranjehistorie verscholen. In de grafkelders onder de imposante Berliner Dom ligt onder anderen Louise Henriëtte van Nassau (1627-1667) begraven. Zij was de oudste dochter van stadhouder Frederik Hendrik en getrouwd met Frederik Willem I, de keurvorst van Brandenburg. Hij schonk haar een landgoed waar zij een kasteel liet bouwen in Nederlandse stijl: Oranienburg.