Trossen los! Langzaam komt de Oasis of the Seas vrij van de Wilhelminakade in hartje Rotterdam. De laatste mistflarden trekken op. Het krioelt op de kade. Het bakbeest heeft net 5400 passagiers en 1500 bemanningsleden van boord gezet. Maximaal kunnen er 6360 passagiers en 2394 crewleden mee.

Rotterdam kijkt niet meer op van grote boten. Tijdens de Wereldhavendagen meerde de Zr. Ms. Karel Doorman, het grootste schip van de Koninklijke Marine, nog af in de haven. Toch is dit anders. Dit kolossale cruiseschip overtreft al z’n voorgangers.

Passagiersschepen groeien in rap tempo. Begin deze eeuw was de Queen Mary 2 (345 meter lang, 41 meter breed), met een capaciteit van 2620 passagiers, nog het grootste cruiseschip ter wereld. De Oasis (lengte 362 meter, breedte 60 meter), vijf keer zo groot als de Titanic (269 meter lang, 53 meter breed), de icoon die in april 1912 verging, geldt nu als vrijwel de grootste. Alleen het zusterschip Allure of the Seas is 65 centimeter langer.

De Oasis is maandagnacht Rotterdam binnengelopen. Het past allemaal maar net. De uitstekende, overdekte reddingsboten van de Oasis raken de terminal van de Holland Amerika Lijn op een haar na. „Dat hebben we vooraf berekend”, verzekert havenmeester René de Vries.

Het 225.285 ton metende stalen monster is zo mega-groot dat het bij de Erasmusbrug niet kan draaien. Het passagierschip vaart daarom vanaf de terminal achteruit terug. Bij de Waalhaven, 3 kilometer verderop, maakt het bakbeest rechtsomkeert. Richting Botlek.

Milieuvriendelijk

Bij de Waalhaven is de gigant uit 2009 –nieuwbouwprijs meer dan 1 miljard euro– in volle glorie te bewonderen. De Oasis torent 65 meter boven de waterspiegel uit. Toch roept het imposante beeld gemengde reacties. De duizenden balkons van duizenden hutten ogen als een saai, uit de kluiten gewassen, grauw appartementencomplex. Het oordeel van de stuurman op de Nieuwe Maze, het vip-schip van het Havenbedrijf Rotterdam, is vernietigend. „Lelijke glasbak.”

De binnenkant is bijzonder. Het cruiseschip biedt –voor liefhebbers– een zee aan ontspanning. De scheepshutten zijn in een U-vorm om een weelderig begroeide tropische tuin gebouwd, met de lengte van een voetbalveld, gebaseerd op het Central Park in New York. Inclusief straatmuzikanten.

De varende ‘stad’ herbergt een vloot aan zwembaden en restaurants, een basketbalveld en een klimmuur. Ter geruststelling voor critici: een bioscoop ontbreekt. Een casino is er dan weer wel. En een show op ijs. Bijzonder is de Rising Tide Bar, die tussen Central Park en de derde verdieping op en neer beweegt.

De Oasis is volgens de eigenaren –en dat pleit weer voor hem– één van de milieuvriendelijkste schepen ter wereld. Het schip verbruikt een kwart minder energie dan z’n (kleinere) soortgenoten. Afvalwater wordt opnieuw gebruikt, rioolwater keurig opgevangen. Het vaartuig telt verder 2000 vierkante meter aan zonnepanelen.

Het gevaarte doet voor het eerst Rotterdam aan. Dit vlaggenschip van cruisemaatschappij Royal Carribean vaart normaalgesproken alleen in het Caribisch gebied. De varende flat heeft voor een grote beurt speciaal de oversteek naar Europa moeten maken.

Keppel Verolme is de enige werf in de buurt met een dok van voldoende afmetingen. „Alleen in het Midden-Oosten en China zijn grotere dokken”, zegt Keppel Verolmedirecteur Harold Linssen. De Oasis past met z’n 362 meter ruimschoots in het 405 meter lange dok. Het binnenvaren is echter een precisieoperatie. „Door z’n 9,3 meter diepgang varen we vlak voor hoogtij het dok binnen om maximaal gebruik te maken van hoogwater.”

Werkgelegenheid

De klus komt Keppel Verolme uitstekend van pas. Het groot onderhoud levert 500 man twee weken werk op. Wat het karwei voor de werf in het laatje brengt, houdt Linssen liever achter z’n kiezen. „Vele miljoenen”, zegt hij luchtig. Twee jaar geleden is het contract getekend.

De werf in Botlek moet één van de acht Wärtsila V12 dieselmotoren –17.500 pk elk– aan boord vervangen. De bemanning heeft de 140 ton wegende, kapotte motor onderweg al grotendeels gesloopt. Om het restant te verwijderen, maakt Keppel Verolme met snijbranders een groot gat in de bodem. De rest is een fluitje van een cent. Motor eruit, motor erin. En niet onbelangrijk, het gat voor vertrek weer dichtlassen.

Royal Carribean laat en passant boegschroeven en het onderwaterschip onder handen nemen. „Een belangrijke klus”, verklaart Linssen. „Het zet ons aardig in de kijker.” Een technisch hoogstandje is het niet direct. De werf is wel de enige in West-Europa die zo’n klus kan klaren.

Keppel Verolme krijgt precies twee weken de tijd. Op 14 oktober moet het cruiseschip weer spik en span voor de cruiseterminal bij de Erasmusbrug liggen. De tijd dringt. De deadline is hard. Aan vertraging hangt waarschijnlijk een forse boeteclausule. Want varen is verdienen. Stilliggen kost geld.

De cruisemaatschappij grijpt het groot onderhoud aan om het gigantische schip volledig te voorzien van nieuw tapijt: zestien verdiepingen over een lengte van 362 meter, naar verluid zo’n 25.000 vierkante meter. Daarom stappen, op het moment dat de Oasis afmeert, 1500 tapijtleggers aan boord om het schip te strippen. „Een militaire operatie”, verklaart de Keppel Verolme-directeur.

De veiligheidsmaatregelen rond de dokbeurt zijn zwaar. Keppel Verolme heeft twee veiligheidsringen ingesteld rond het dok. Bezoekers krijgen alleen via detectiepoortjes toegang. De werf is op alles voorbereid. Op het hoogtepunt van de klus zijn zo’n 3000 man aan de slag. „Een ontruiming is dan redelijk heftig.” De werf heeft samen met alle mogelijke hulpdiensten geoefend op calamiteiten.

Veiligheid blijft een heikel punt van cruiseschepen. Uit het tragische scheepsongeluk met de Costa Concordia van januari 2012 voor de kust van Italië blijkt dat menselijk falen ernstige, grootscheepse gevolgen kunnen hebben.