Grote verbouwing van Groot-Brittannië op komst na Schots nee
APELDOORN. Na het duidelijke Schotse nee tegen de afscheiding staat Groot-Brittannië nu voor een nieuwe taak: de herverdeling van het zelfbestuur over de landsdelen. Premier Cameron herhaalde vanmorgen zijn belofte van meer bevoegdheden voor het Schotse parlement.
Van de inwoners van Schotland stemde gisteren 55 procent tegen onafhankelijkheid. De nationalisten behaalden met 45 procent meer dan een halfjaar geleden voor mogelijk werd geacht, maar toch enkele procenten minder dan was voorspeld.
Het verschil van 10 procent tussen beide groepen maakt de uitslag overtuigend. In politieke kringen bestond de angst dat binnen enkele jaren een nieuwe volksraadpleging zou worden geëist als het verschil klein zou blijven (met een woordspeling het ”neverendum” genoemd).
De afgelopen weken beloofden alle grote Britse partijen meer bevoegdheden aan het Schotse parlement. De nationalisten vroegen al lang om maximaal zelfbestuur, maar dit dossier zat steeds op slot. Toen de steun voor afscheiding in de peilingen groeide, bleek onder druk ineens veel mogelijk.
In de reactie van de Britse premier Cameron vanmorgen viel niet alleen op dat hij serieuze voorstellen wil doen om Schotland meer macht te geven, maar dat hij het hele staatsbestel van het Verenigd Koninkrijk wil hervormen. Dezelfde uitbreiding van de macht moet namelijk gaan naar de volksraad in Noord-Ierland en Wales. En bovendien zinspeelde hij erop dat ook Engeland een eigen parlement zou krijgen. Want in het Britse Lagerhuis beslissen nu ook Schotse en Noord-Ierse parlementsleden over Engelse kwesties.
De beurzen reageerden vanmorgen opgelucht op de uitslag. Het aandeel Royal Bank of Scotland (RBS) steeg zelfs 4,1 procent. RBS overwoog met enkele andere grote financiële instellingen zijn hoofdkantoor naar Engeland te verhuizen, mocht Schotland voor onafhankelijkheid stemmen.
Het Britse pond steeg tegenover de dollar vanmorgen weer naar het niveau van 4 september (1,64 dollar). De afgelopen weken was de koers gedaald, onder meer omdat er veel onduidelijkheid bestond over de vraag welke munt een zelfstandig Schotland zou gaan gebruiken. De opleving van de koersen illustreert hoe groot de onzekerheid was.
Net als voor het zakenleven biedt de uitslag van de stemming duidelijkheid voor de rest van de wereld. NAVO-topman Rasmussen toonde zich vanmorgen verheugd met de uitkomst. Schotland zou naast de NAVO ook (tijdelijk) de Europese Unie hebben verlaten.
Het wachten is nu op Camerons hervormingen.
