Beste meisjes en jongens,

Op deze Prinsjesdag is er verdriet. We denken aan de 298 inzittenden van de vlucht MH17 die op 17 juli om het leven kwamen. Onder hen waren 196 Nederlanders. Ook in de Eerste Kamer is er verdriet. Senator Witteveen was een van de slachtoffers.

De vliegramp in de Oekraïne heeft ons allemaal diep geschokt. Nederlanders voelden zich daardoor aan elkaar verbonden. Dat geeft troost aan de nabestaanden van de slachtoffers.

Ons land is sterk gericht op het buitenland. Dat brengt ons veel goeds, zoals welvaart. Maar die openheid brengt ook gevaren met zich mee. De oorlogen in de Oekraïne, Gaza, Syrië en Noord-Irak raken ook ons land. Dat was vroeger ook al zo, maar nu iedereen het nieuws op de voet volgt met zijn mobieltje, zijn de emoties heftiger. De haat die er in deze landen is, mag niet naar ons land overslaan.

De conflicten op andere plaatsen in de wereld hebben ook gevolgen voor onze economie. Kijk naar de maatregelen die Rusland neemt om bijvoorbeeld Europese landbouwproducten niet langer toe te laten. De regering moet duidelijke keuzes maken. Dat gebeurt nu ook. Daarvoor bestaat in de Tweede Kamer en onder burgers steun. Daar zijn we dankbaar voor. En we zullen er aan blijven werken.

Iedereen in ons land moet zich veilig en beschermd voelen. Haat zaaien, dreigen met geweld en discriminatie mogen niet. De regering zal ingrijpen als mensen zich hier schuldig aan maken. Iedereen moet uit kunnen komen voor zijn of haar geloof, geaardheid en levensovertuiging. We moeten elkaar niet bevechten, maar verdraagzaam zijn voor elkaar. De regering gaat daar ook aan werken.

Maar dat kan de overheid niet alleen. Daar hebben we ouders, scholen, sportclubs en anderen voor nodig. We willen geen radicale burgers, maar mensen die van vrijheid en naastenliefde houden. Op dit punt kunnen we leren van het verleden.

Als het gaat om veiligheid, kijken we niet alleen naar het Nederlandse grondgebied, maar ook naar het buitenland. Dat kunnen we niet alleen. Daar hebben we de Europese Unie voor nodig. En de NAVO. En de Verenigde Naties. We leveren zelf ook een bijdrage aan de veiligheid in andere landen. Zo zijn er Nederlandse militairen in Mali om te werken aan vrede in dat land. Ook proberen we piraten op te sporen voor de kust van Afrika. De regering heeft grote waardering voor de Nederlandse militairen die zijn uitgezonden.

Vanwege alle spanningen in de wereld, geven we meer geld aan het ministerie van Defensie. Het gaat om 100 miljoen euro per jaar. En dat elk jaar weer. Ook komt er eenmaal 750 miljoen beschikbaar voor opvang van vluchtelingen en noodhulp. Zo helpen we mensen die zijn gevlucht vanwege hun geloof. We zijn ook erg bezorgd over de uitbraak van het ebolavirus in West-Afrika.

Nu gaan we weer naar ons eigen land kijken. Het is belangrijk dat de economie weer groeit. En dat de werkgelegenheid groeit. Daarom moet de overheid eigenlijk niet meer uitgeven dan er binnenkomt. De inkomens moeten eerlijk worden verdeeld. De ouderen moeten een goed pensioen krijgen.

De gezondheidszorg in ons land is goed. Dat moet zo blijven. Gelukkig stijgen de kosten in de gezondheidszorg minder snel dan we dachten. We gingen uit van 16 miljard euro tussen 2013 en 2017. Door alle maatregelen die we namen, komt dit bedrag uit op 6 miljard. Dat komt onder andere doordat gemeenten de thuiszorg en de jeugdzorg volgend jaar op zich nemen. Ook gaan gemeenten mensen met een handicap aan het werk helpen. Deze veranderingen kunnen tot onzekerheid bij de klanten leiden. De veranderingen zullen niet zonder fouten verlopen. Daarom stellen we 400 miljoen extra beschikbaar.

Het gaat volgend jaar de goede kant op met de werkgelegenheid. De laatste jaren kregen we meer werklozen, volgend jaar minder. De overheid komt nog wel geld tekort, maar minder dan vorig jaar. Extra bezuinigingen en extra belastingverhogingen zijn niet nodig. Leraren, politieagenten, militairen en ambtenaren krijgen voor het eerst sinds jaren weer loonsverhoging.

Onze grootste zorg is en blijft de hoge werkloosheid. Goede opleidingen zijn belangrijk. Daar blijven we aan werken. Mensen die bouwen of verbouwen hoeven nu minder BTW te betalen. De regeling blijft tot juli volgend jaar. Deze maatregel is goed voor de bouwsector.

We gaan de studiefinanciering anders vormgeven. De basisbeurt verdwijnt. Dat levert 1 miljard euro op. Daarmee gaan we de kwaliteit van het onderwijs verbeteren. De OV-kaart blijft en komt beschikbaar voor alle mbo-studenten.

Kleine bedrijven kunnen nu moeilijk aan een lening komen. De regering stelt een fonds in zodat ze gemakkelijker aan geld kunnen komen. De regering presenteert vandaag een plan om Nederland beter te beschermen tegen het water.

Over een paar jaar moet er een nieuw belastingstelsel komen. Dat moet veel eenvoudiger en werkenden moeten minder belasting betalen. Nederland moet ook aantrekkelijk blijven voor buitenlandse bedrijven. Europa is daarvoor ook belangrijk.

Meisjes en jongens,

Dit jaar vieren we tweehonderd jaar Prinsjesdag. In die jaren toonde Nederland saamhorigheid in moeilijke omstandigheden. De regering zal daar ook aan blijven werken. We leven in onzekere tijden.

Dat maakt uw werk extra moeilijk. U mag weten dat velen u wijsheid toewensen en met mij om kracht en Gods zegen voor u bidden.