Diplomaat in hart en nieren bereikt zijn bestemming
DEN HAAG. Het mag dan nog niet helemaal duidelijk zijn wát minister Timmermans (Buitenlandse Zaken) in Brussel precies gaat doen, het feit dát hij Eurocommissaris wordt, is voor hemzelf een mooie en bijna logische kroon op zijn carrière.
Frans Timmermans (53) is diplomaat in hart en nieren. Dat bleek deze zomer nog, toen hij al zijn diplomatieke talenten aansprak tijdens de nasleep van de ramp met vlucht MH17, culminerend in zijn toespraak tot de VN-Veiligheidsraad, waarvoor hij internationaal veel waardering kreeg.
De als intellectueel bekend staande PvdA’er, die zijn talen vloeiend spreekt, kómt ook uit de diplomatieke dienst. Voor hij in 1998 in de Kamer kwam, werkte hij onder meer enkele jaren op de ambassade in Moskou.
Zo bezien kan het niet anders dan dat hij zich in Brussel als een vis in het water zal voelen. Zou het inderdaad zijn taak worden om, vlak onder voorzitter Juncker, het werk van de andere commissarissen te coördineren en stroomlijnen, dan is een diplomatieke houding een grote pre.
Een valkuil voor workaholic Timmermans kan zijn dat hij soms arrogant overkomt. Hij verwacht veel van zijn medewerkers en kan hard uit de hoek komen als niet aan zijn verwachtingen wordt voldaan. In de Kamer roept zijn grote kennis, waarmee hij anderen in de hoek kan zetten, soms irritatie op.
Timmermans, fanatiek voetbalfan, is altijd ambitieus geweest. Hij studeerde Frans in Nijmegen en Europees recht in het Franse Nancy. Na negen jaar in de Kamer te hebben gezeten, werd hij in 2007 staatssecretaris van Europese Zaken. In 2010 kwam hij terug in de Kamer. Daar luidde hij begin 2012 het einde van Cohen als PvdA-fractievoorzitter in door in een kritische mail aan partijgenoten te stellen dat de PvdA geen „SP-light” mocht worden. Cohens opvolger, Samsom, promoveerde hem daarna tot minister van Buitenlandse Zaken.
In die functie eiste vooral Rusland zijn aandacht op. Eerst met de entering van een schip van Greenpeace, daarna een ruzie over de aanhouding van een Russische diplomaat en ten slotte de onrust in Oekraïne en het neerhalen van de MH17.
Opmerkelijk was dat Timmermans als minister van Buitenlandse Zaken het beleid van zijn voorganger Rosenthal (VVD) losliet, die aan het opkomen voor godsdienstvrijheid een bijzondere prioriteit gaf. De uit een rooms-katholiek milieu afkomstige Timmermans richtte zich op de bescherming van álle gediscrimineerden, niet in de laatste plaats homoseksuelen.
Zijn houding tegenover Europa is in de loop der jaren wel enigszins gewijzigd. Was hij aanvankelijk een fervent voorstander van een federaal Europa, de laatste jaren is hij sceptischer geworden over de bemoeienis van Brussel met de lidstaten. „Europa moet zich niet bemoeien met de wattage van stofzuigers”, zei hij dinsdag na het uitspreken van de zogeheten H. J. Schoo-lezing in Amsterdam. Met die houding hoeft hij zich dus niet te vervelen als hij straks inderdaad, zoals sommigen zeggen, binnen de Europese Commissie de functie van waakhond krijgt die collega-commissarissen bij de les moet houden als ze zich dreigen te verliezen in regelzucht.