Moet je daar als politicus iets mee? Het meeste hiervan is toch ver van ons bed? Zo denken kabinet en Kamerleden er duidelijk niet over. Met name de achterliggende twee weken lanceerden zij talloze ideetjes en plannen om jihadisme en islamitisch radicalisme tegen te gaan. Vanuit het kabinet roerden de ministers Opstelten en Asscher de trom. Was het de ene week de minister van Veiligheid en Justitie die met enig tamtam aankondigde dat hij een jihadteam bij de politie had ingesteld, de andere week zocht de minister van Sociale Zaken de publiciteit met de mededeling dat het kabinet haatimams harder gaat aanpakken en een uiterste poging gaat doen extremistische moslimjongeren te „deradicaliseren.” Daar tussendoor strooiden fractievoorzitters als Buma (CDA) en Pechtold (D66) eigen suggesties rond om jihadisme tegen te gaan.

Wie al deze voorstellen kritisch tegen het licht houdt, moet vaststellen dat het meeste meer lijkt dan het is. Het jihadteam van Opstelten bleek bij nader inzien slechts een groepje te zijn dat contact legt tussen rechercheurs die lokaal jihadisme onderzoeken. Asschers stoere taal dat haatimams de toegang tot ons land ontzegd gaat worden, is een geluid dat de achterliggende jaren al vaak is gehoord, maar in de praktijk moeilijk uitvoerbaar bleek. En is het strafbaar stellen van de verheerlijking van geweld niet een juridisch kwetsbaar voorstel, een plan dat bovendien in 2005 al eens door toenmalig justitieminister Donner op tafel is gelegd, maar waarvoor nooit een politieke meerderheid gevonden kon worden?

Kortom, wie cynisch is, stelt vast dat de keizer in veel gevallen geen kleren aan heeft. Sinds 9/11/2001 en na de moord op cineast Theo van Gogh (2004) hééft de regering op het gebied van veiligheid al talloze maatregelen genomen en wetgeving in gang gezet, waarvan een deel in de praktijk trouwens nooit is toegepast. Wat zouden we dan nú nog moeten aankondigen, instellen, in werking zetten? Veel meer dan oude pakjes van nieuw cadeaupapier voorzien kan de politiek niet.

Natuurlijk weten onze politici dit wel. Wat ze in dit soort dagen vooral willen laten zien, is dat ze het gevaar van het jihadisme serieus nemen, dat ze er –om zo te zeggen– bovenop zitten.

Dat doe je, realiseren zij zich, niet door te zwijgen. Dat doe je, beseffen zij, niet door dit gevaar glashard te ontkennen. Dat doe je door die dingen ter hand te nemen die je in elk geval ter hand kúnt nemen, al weet je diep in je hart dat het inhoudelijk weinig voorstelt. Om op die wijze, als het even kan, gevoelens van angst en onzekerheid bij het volk weg te nemen. „Gaat u maar rustig slapen. Wij waken.”

Is dat erg? Volksverlakkerij? ’t Is maar hoe je het bekijkt. Oud-premier Van Agt wist het al: politiek is slechts voor een klein deel inhoud en voor het grootste deel „optiek en akoestiek.”

Dat geldt ook voor de strijd tegen moslimextremisme. Ook dat is eensdeels een reële, concrete strijd met fysieke middelen. Maar het is ook een strijd om de beeldvorming. Waar het mensen van al-Qaida en IS erom te doen is angst aan te jagen, te intimideren en te ontregelen, en zo een beeld neer te zetten van een islamitisch kalifaat dat tegenover het goddeloze Europa en Amerika aan de winnende hand is, daar is het de taak van westerse politici het hoofd koel te houden en hier tegenover een beeld te plaatsen van controle, beheersing en vertrouwen.