Muziek

Gasthuiskapel Zaltbommel krijgt „volstrekt uniek” orgel

In de Gasthuiskapel in Zaltbommel is een orgel geplaatst, dat op woensdag 10 september in gebruik wordt genomen.

Muziekredactie
27 August 2014 15:46Gewijzigd op 15 November 2020 12:34
Het orgel in opbouw in de Gasthuiskapel. Beeld Gasthuiskapel
Het orgel in opbouw in de Gasthuiskapel. Beeld Gasthuiskapel

De Gasthuiskapel, een pand uit 1316 in het centrum van Zaltbommel dat ook over een historisch carillon beschikt, is een geliefde locatie voor het uitvoeren van kamermuziek. Al sinds de restauratie in 2005 leeft de wens om een klein orgel te hebben dat gebruikt kan worden in combinatie met ensembles. Het oog is nu gevallen op het eenklaviers orgel (zeven registers) dat voorheen in de gereformeerde kerk van Vreeland stond. Het instrument van een onbekende bouwer dateert uit het midden van de 18e eeuw en werd in 1893 vanbinnen integraal vernieuwd door de Utrechtse orgelbouwer Maarschalkerweerd, waarbij deze de 18e-eeuwse stijl als uitgangspunt nam.

Volgens adviseur Peter van Dijk is het daarmee een „volstrekt uniek” instrument. „Het betreft namelijk de oudst bekende reconstructie van een 18e-eeuws orgel in Nederland, tot stand gebracht in een tijd dat de monumentenzorg nog in de kinderschoenen stond. Bij deze vernieuwing is de 18e-eeuwse dispositie aangehouden, welke dispositie sterk afwijkt van andere eenmanuaals Maarschalkerweerddisposities uit dezelfde tijd. Zo werd een voor Nederland bijzondere orgelkast uit 1756 van een voor die tijd ‘revolutionair’ binnenwerk (namelijk met de ‘historische’ dispositie ) voorzien.”

De overplaatsing van het orgel is verzorgd door de firma Elbertse uit Soest, terwijl Gerard de Jongh uit Waardenburg het schilderwerk en het vergulden voor zijn rekening heeft genomen. Om het orgel te kunnen plaatsen, moest een inham in het balkon in de Gasthuiskapel worden gemaakt. Het orgelproject heeft een kleine 50.000 euro gekost.

Op 10 september wordt het orgel in een besloten bijeenkomst door de orgelprojectgroep overgedragen aan de eigenaars van de Gasthuiskapel. Daarbij zal adviseur Peter van Dijk een toelichting geven en het orgel demonstreren. Hugo Bakker, organist van de Maartenskerk in Zaltbommel zal het ingebruiknameconcert spelen. Laten zullen er openbare bespelingen volgen. Ook wordt onderzocht of het orgel als lesinstrument gebruikt kan worden.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer