De Keizersgrachtkerk staat op historische grond. Hier besloot een gezamenlijke synodevergadering van afgescheidenen en dolerenden op 17 juni 1892 tot een vereniging. De hoogbejaarde predikant Simon van Velzen, de enige nog levende leider van de Afscheiding van 1834, was ook aanwezig – al moest hij op een stoel naar binnen worden gedragen. Kuyper was in die tijd hoogleraar aan ‘zijn’ Vrije Universiteit, even verderop aan de gracht.

Het bedehuis, met een opvallende mix aan stijlen, was in 1892 nog geen vijf jaar oud. De Keizersgrachtkerk was de eerste van vijf kerken die in de jaren 1888-1892 in Amsterdam werden gebouwd voor de Nederduitsche Gereformeerde Kerk (Dolerende). Dit kerkgenootschap was in 1886 ontstaan na een scheuring in de Nederlandse Hervormde Kerk, de zogenaamde Doleantie onder leiding van Kuyper.

De oude consistoriekamer is er niet meer. Die bevond zich op de bovenverdieping van een gebouw achter de kerk: een ruimte van 14 bij 9 meter, met een hoogte van 7 meter. In de vorm van een hoefijzer was er een soort amfi­theater met honderd zitplaatsen gebouwd. De diakenen hadden ook nog een eigen vergaderlokaal, met vijftig plaatsen. Maar de gebouwen zijn inmiddels verkocht en verbouwd tot appartementen.

De huidige consistoriekamer, naast de kerk, meet niet meer dan een paar vierkante meter. Intensief gebruikt wordt hij niet meer. „Eigenlijk alleen nog voor het gebed voorafgaand aan de kerkdienst”, zegt ds. Gerhard Scholte, predikant van de gemeente. „We bidden met de mensen die een bijdrage leveren aan de dienst, meestal een stuk of vijf. Het is een wat bedompte zaal, met maar één raampje, dat uitzicht geeft op het trapportaal van de kerk. Niet echt aangenaam, en daarom vergaderen we altijd in de bijgebouwen van de kerk.”

Koster Omar Aguilera wijst de weg naar de consistoriekamer. Die ademt de sfeer van de jaren vijftig, toen de ruimten bij de kerkzaal een grondige opknapbeurt kregen. Grijze vloertegels, met af en toe een gele en een blauwe. Op een rood vloerkleed staan drie tafels aaneengeschoven, met daaromheen zes stoelen. Aan de witte muren hangen drie spiegels én een houten kruis.

De Keizersgrachtkerk is tegenwoordig een open, oecumenische gemeenschap. „We houden niet zozeer vast aan één geloofsleer, maar willen ons laten inspireren door de Bijbelse verhalen en hun bevrijdende kracht. Wij willen er zijn voor elkaar, voor de mensen in onze stad en in de wereld.”

zomerserie De consistoriekamer

Dit is de laatste aflevering in een achtdelige serie over consistoriekamers met een verhaal.