Studie naar onderbelichte Zuid-Nederlandse orgelcultuur
De Maastrichtse orgelbouwers Joseph en Adam Binvignat (1755-1837 en 1789-1850) lieten zich beïnvloeden door Luikse, Vlaamse, Rijnlandse en vooral Franse orgelbouwtradities. Toch kan hun oeuvre als karakteristiek Maastrichts gekenmerkt worden.
Dat concludeert de Maastrichtse muziekwetenschapper Remy Syrier in zijn proefschrift, dat hij op 3 september (14.30 uur) verdedigt aan de Universiteit Utrecht. Syrier, hoofdvakdocent klavecimbel aan het Brabants Conservatorium in Tilburg en orgeladviseur bij de Katholieke Klokken- en Orgelraad, schreef de studie ”De orgelmakers Joseph en Adam Binvignat. Maastrichtse orgelbouw in de nadagen van het Ancien Régime en in het begin van de moderne tijd” bij prof. dr. Albert Clement.
Het onderzoek naar de orgelcultuur heeft zich de afgelopen decennia vooral gericht op Noord-Nederland, aldus Syrier. Ook Maastricht en omgeving bezitten volgens hem echter een rijke orgeltraditie, waarin de instrumenten van Joseph en Adam Binvignat prominent vertegenwoordigd zijn. Met deze studie wil de musicoloog de onderbelichte Zuid-Nederlandse orgelcultuur uit de vergetelheid halen. „Het waren de Binvignats die in de nadagen van het Ancien Régime, in de periode van de Franse overheersing en in de begintijd van het Nederlands Koninkrijk de Zuid-Nederlandse orgelbouw in hoge mate bepaald hebben”, aldus het persbericht van de Universiteit Utrecht.
In het eerste deel van zijn proefschrift geeft Syrier een biografische schets van de orgelmakers. Ook biedt hij een chronologisch overzicht van de 27 nieuwe orgels die de Binvignats bouwden en de talrijke van aard en omvang uiteenlopende restauratiewerkzaamheden die zij uitvoerden binnen een straal van 60 kilometer rond Maastricht. Dit gebied omvatte het zuidelijk deel van de huidige Nederlandse provincie Limburg, de hele Belgische provincie Limburg, het noordelijk deel van de provincie Luik en de stad Aken.
In het tweede deel van zijn studie geeft Syrier een technische analyse van de instrumenten van de Binvignats. Aan de hand van twaalf bewaard gebleven instrumenten en op basis van archivalia beschrijft hij aspecten als orgelmeubel, windwerk, mechaniek, claviatuur, pijpwerk, mensurering, toonhoogte en intonatie.
Ten slotte plaatst Syrier het werk van de Binvignats binnen de Franse, Luikse, Vlaamse, Noord-Duitse en Rijnlandse tradities en concludeert hij dat het om een karakteristiek Maastrichts oeuvre gaat.
Remy Syrier studeerde orgel en klavecimbel aan het Maastrichts conservatorium en muziekwetenschap aan de Rijksuniversiteit te Utrecht. Hij maakt deel uit van Ensemble Agimont, dat zich ten doel stelt onbekende, veelal niet uitgegeven muziek uit de 17e en 18e eeuw uit te voeren. Als solist op orgel en klavecimbel gaf hij concerten in geheel Europa en de Nederlandse Antillen.