„De economie zal hooguit tegen het einde van het jaar wat opleven. Dat betekent dat de vastgoedmarkt pas eind 2005 zal aantrekken”, concludeerde bestuursvoorzitter B. Hobbelink van DTZ Zadelhoff, de grootste bedrijvenmakelaar, dinsdag. Hij baseerde zijn terughoudendheid op de wetenschap dat de vastgoedmarkt altijd wat achter de grillen van de conjunctuur aan loopt.

„Het enige positieve geluid is nu dat er sinds een halfjaar niet veel kantoren meer worden bijgebouwd”, aldus B. Gerritse, directeur onderzoek bij de bedrijfsmakelaar. Dat betekent dat de omvangrijke leegstand waarschijnlijk niet verder zal oplopen. Zadelhoff verwacht echter dat het nog tot ten minste tot 2008 duurt voordat de verhoudingen op de kantorenmarkt zijn genormaliseerd.

Eind vorig jaar was er in Nederland 5,1 miljoen vierkante meter kantoorruimte te huur, een record. Vooral in Amsterdam staat een overweldigend aantal vierkante meters kantoorruimte leeg. Rotterdam en Den Haag hebben elk ongeveer 500.000 vierkante meter in de aanbieding, ruwweg de helft van het totaal in de hoofdstad.

In het gehele jaar betrokken nieuwe huurders verspreid over Nederland slechts 1,4 miljoen vierkante meter kantoor. Makelaars konden een belangrijk deel van die ruimte slijten aan bedrijven die reorganisaties doorvoerden.

In tegenstelling tot voorgaande jaren zochten bedrijven geen grotere maar juist kleine kantoorpanden. Na een ontslagronde zoeken ze een kantoor dat past bij het aantal resterende werknemers. Volgens Zadelhoff heeft het bedrijfsleven de belangrijkste krimp wel achter de rug.

Daarnaast profiteerden de makelaars van de overheid, die redelijk wat nieuwe ruimte zocht. „Maar ik denk dat ze daar nu wel klaar mee zijn”, zei Gerritse.

„Het is nog niet helemaal duidelijk waar de vraag de komende tijd vandaan moet komen.” Zadelhoff denkt dat nieuwe huurders vooral opduiken in de zakelijke dienstverlening en de ict-hoek. Vooralsnog komen de geplaagde ict-bedrijven echter nog niet van hun plaats. „Je moet stilzitten als je geschoren wordt. En dat doen die ondernemingen nu ook.” Zadelhoff verwacht dat de nieuwe verhuur dit jaar ongeveer gelijk zal blijven aan die in 2003.

De magere jaren op de vastgoedmarkt zijn op zich goed nieuws voor bedrijven die ruimtes huren. Zij hebben keuze te over en kunnen vaak stevig onderhandelen over extraatjes, zoals een huurvrije periode of gratis inrichting van het kantoor.

De ruime mogelijkheden betekenen dat huurders steeds vaker hun neus ophalen voor bestaande kantoorpanden, die bijna tweederde van de leegstand voor hun rekening nemen. „Die verouderde gebouwen krijgen de pijn te verwerken”, aldus voorzitter Hobbelink.