Raadsvoorzitter EKD herdenkt „prediker van Buchenwald”
Met een oecumenische herdenkingsdienst op de voormalige appelplaats van concentratiekamp Buchenwald is vrijdagmiddag de 75e sterfdag van ds. Paul Schneider herdacht. Namens de Evangelische Kerk in Duitsland (EKD) hield raadsvoorzitter Nikolaus Schneider een preek.
Op 18 juli 1939 bracht kamparts dr. Erwin Ding de protestantse „prediker van Buchenwald” door middel van een overdosis Strophanthin om het leven. Paul Schneider (1897) werd daarmee het eerste slachtoffer onder christenen in Duitsland die zich tegen Hitler en het nazisme gingen verzetten. In 1934 verenigden dezen zich in de Bekennende Kirche.
Jesaja 44:6
In voormalig KZ Buchenwald, bij Weimar, sprak EKD-raadsvoorzitter Schneider vrijdagmiddag naar aanleiding van Jesaja 44:6. „Ook waar moordenaars de stem van Paul Schneider hier 75 jaar geleden lieten verstommen, klinkt zij in het voorlezen van Gods Woord tot op vandaag mee. „Zo spreekt de Heere, de Koning Israëls, en zijn Verlosser, de Heere Zebaoth: Ik ben de Eerste, en Ik ben de Laatste, en buiten Mij is er geen God.””
Om deze vragen ging het toen en precies om deze vragen moet het ons vandaag en altijd gaan, zei Nikolaus Schneider: Wie is de eerste en de laatste? Wie heeft begin en einde in zijn hand? Wie heeft de laatste aanspraak en greep op ons leven? Wie was God toen voor de mensen en wie is God nu voor ons?
De eerste zin van het woord van de profeet geeft een niet mis te verstaan antwoord op deze vragen, aldus de EKD-raadsvoorzitter: het is God, de Heere, de Koning Israëls, en zijn Verlosser. „Alleen deze zinsnede was voor de nazi’s al onverdraaglijk. ”Herren” te zijn, dat was precies wat zij wilden. En Israël stond volgens hun ideologie voor een minderwaardig ras, dat uitgeroeid moest worden.”
Dat Paul Schneider de machtsaanspraken van de nazi’s in twijfel trok en relativeerde, „konden en wilden deze mensenschenders niet verdragen”, zei Nikolaus Schneider verder. „Ze hebben hem om die reden geslagen en de kamparts heeft hem de dood in gejaagd.”
De preken en preekjes die Paul Schneider –„een bloedgetuige van Christus”– vanuit zijn cel over de appelplaats ‘strooide’ hebben gevangenen troost en bemoediging geboden, memoreerde hij: „De tijd van de rechteloosheid, de ontheiliging, het folteren en het doden zal tot een einde komen.” De voorzitter van de EKD riep de aanwezigen op „met Paul Schneider onze stem te verheffen tegen onrecht en geweld door regerenden.”
„Buiten Hem is er geen God”, besloot Schneider zijn preek. „Daaraan herinneren wij onszelf vandaag voor onze toekomst. Want in het gedenken wordt de tegenwoordigheid werkzaam van Hem Die alleen God was en is en zijn zal. Ook vandaag.”
