Dat heeft de NS maandag meegedeeld. „Het gaat om de kaartjes die je ook gemakkelijk uit een automaat trekt”, aldus een woordvoerder van het spoorwegbedrijf. Andere kaartsoorten en strippenkaarten worden niet duurder aan het loket. Ouderen vanaf 60 jaar en gehandicapten kunnen ontheffing krijgen voor de lokettoeslag. Zij moeten daarvoor wel een pasje hebben.

De consumentenorganisaties, verenigd in het Landelijk overleg consumentenbelangen openbaar vervoer (Locov), zijn ontevreden over de NS-plannen. Rover, ANWB, Consumentenbond en ouderenorganisatie CSO hadden voorwaarden gesteld aan de toeslag, maar de NS nam die niet over. Zo wilden de organisaties dat bij een defecte automaat de toeslag niet geldt. NS geeft daaraan toe als alle automaten op een station niet werken. De consumentenorganisaties wijzen erop dat veel kaartautomaten van de NS „minderwaardige pinpaslezers” bevatten en daarom storingsgevoelig zijn, het bedrijf spreekt dat tegen.

„Het is geldklopperij van de NS”, zegt een woordvoerder van reizigersvereniging Rover. „Ze vinden dat ze alles op alles moeten zetten om hun inkomsten op te krikken.” NS leed in 2003 verlies op het vervoer van reizigers. President-directeur A. Veenman van de NS zei onlangs dat het reizigersvervoer in elk geval tot en met 2006 verliesgevend blijft.

Per 1 januari verhoogde de NS de treintarieven met gemiddeld 4 procent. Laat het bedrijf een afgesproken aantal treinen op tijd rijden, dan mag het nog eens de tarieven met ruim 2 procent laten stijgen. De kans dat dat gebeurt is aanwezig. „Wij kijken op dit moment of de toeslag op gespannen voet staat met deze afspraken”, aldus Rover.

NS hoopt dat door de maatregel de klanten meer gebruikmaken van de kaartjesautomaat. Van alle klanten haalt 40 procent het kaartje aan de balie. Daarvan is 80 procent een enkele reis of retour. Als er minder mensen aan het loket kopen, houdt het spoorbedrijf meer mensen over die op perrons en in de stationshal de klanten te woord kunnen staan, redeneert de NS.

De consumentenorganisaties verwachten echter dat minder klanten aan de loketten zal betekenen dat er steeds meer verkooppunten dicht zullen gaan. Volgens de NS betekent de maatregel geen bezuiniging op baliepersoneel. „Werknemers krijgen een nieuwe functie als servicemedewerker. Zij helpen bijvoorbeeld met de bagage en leggen uit hoe een kaartautomaat werkt.”

Volgens Rover willen klanten gewoon aan het loket informatie halen en niet bij NS-medewerkers die herkenbaar zijn aan hun rode pet. „De rode hoedjes staan op het perron alleen maar met elkaar te praten”, aldus Rover. De organisatie vindt het bovendien „grievend” als mensen bij het loket moeten aantonen dat ze niet in staat zijn een automaat te bedienen.

NS vervoert dagelijks 1 miljoen reizigers. Niet iedereen van hen staat elke dag in de rij voor automaat of loket, omdat velen een abonnement hebben. De NS wil niet zeggen hoeveel klanten een maand- of jaarkaart hebben.