In 2011 telde Nederland 5,8 miljoen 50-plussers. Dat is zo’n 36 procent van de bevolking. Hun aandeel zal volgens het CBS toenemen tot 7,5 miljoen (45 procent) in 2030. Voldoende potentieel voor een politieke partij die zich alleen op ouderen richt. Toch mislukt partijvorming van en voor ouderen keer op keer.

Van 1994 tot 1998 had het Algemeen Ouderenverbond zes zetels in het parlement. De partij ging ruziënd ten onder. Dat gold ook voor de Unie 55+, die in dezelfde periode slechts één zetel had.

50PLUS behaalde in de september 2012 twee zetels. Het boegbeeld van de partij, Krol, moest vorig jaar met zijn staart tussen de benen de Kamer verlaten omdat hij eerder geen pensioenpremies voor zijn personeel had afgedragen. De tweede man, Norbert Klein, werd fractievoorzitter en kreeg de nummer 3 van de lijst, advocaat Baaij-Timmerman, naast zich.

Woensdag zette Klein Baaij uit de fractie vanwege verstoorde verhoudingen. Daarop zette het 50PLUS-bestuur Klein uit de partij. Omdat beiden weigeren hun zetel op te geven, heeft Nederland sinds woensdag twee fracties die voor ouderen opkomen.

Hoe komt het toch dat partijen die opkomen voor deelbelangen het na korte of langere tijd niet redden? Daarvoor zijn ten minste twee oorzaken. De eerste ligt in de persoonlijkheden van de politici. Vaak zijn zij mislukt, afgewezen of met ruzie vertrokken bij gevestigde partijen. Op enig moment komen de negatieve karaktertrekken weer naar boven, met alle gevolgen van dien.

De tweede reden is dat een deelbelang in de praktijk onvoldoende bindmiddel is om een politieke partij bijeen te houden. In politiek Den Haag gaat het meer dan alleen om ouderen.

Ook zittende partijen zijn debet aan de opkomst partijen die voor het deelbelang gaan. Kennelijk hebben ze onvoldoende aandacht aan deelonderwerpen besteed. Dat er in 1998 geen ouderenpartijen terugkwamen, had er ook mee te maken dat de gevestigde partijen meer aandacht besteden aan senioren. Voor die uitdaging staan ze nu weer.