Deze zomer zal de bevolking zich nog wel weten te redden met de opbrengst uit eigen tuin, zegt Wilma van Roekel, manager van stichting Linda Fonds (lindafonds.nl) in Bennekom, die in Kiev het Father’s House runt, een opvangtehuis voor kinderen en kwetsbare ouderen. „Maar de komende winter is het leed niet te overzien. Het noodfonds voorziet in het plaatsen van extra bedden voor de meest kwetsbaren en in het aanleggen van extra voorraden voedsel, zodat de kinderen altijd te eten hebben wanneer de chaos nog verder toeneemt.”

Aan de wieg van Father’s House stond arts en voorganger Roman Korniyko, die zich de nood van de vele straatkinderen aantrok. Hij nam de kinderen mee naar zijn huis, dat algauw te klein was. Dankzij onder meer buitenlandse ondersteuning groeide Father’s House in vijftien jaar uit tot een professionele organisatie met vijftig stafmedewerkers. Korniyko is nog steeds directeur van het tehuis.

Father’s House wordt in Nederland ondersteund door de stichting Kom over en help (KOEH) en deputaten diaconaat van de Christelijke Gereformeerde Kerken. Vrijwilligers van het Linda Fonds wonen verspreid over heel Nederland en zijn lid van diverse kerkverbanden.

Straatkinderen

Oekraïne, ooit een sovjetrepubliek, kent vanouds het fenomeen straatkinderen. Van Roekel: „Kenmerkend voor het sovjet­regime was dat heel het leven in het teken van de staat stond. Dat ging ten koste van het gezin. Het verschijnsel straatkinderen werd officieel altijd ontkend, maar alleen al in Oekraïne waren er in sommige perioden honderdduizenden straatkinderen. Velen van hen kwamen terecht in staats­tehuizen. Ze kregen er een bed en eten, maar werden niet voorbereid op de samenleving.”

Op hun achttiende jaar stopte de zorg van de staat en werden de kinderen uit de huizen gezet. Van Roekel: „De meeste kinderen hebben niet geleerd om op zichzelf te wonen en vervielen in verschillende vormen van verslaving, zoals aan drugs, alcohol en het snuiven van lijm. De meerderheid van de jongens belandde in de criminaliteit en die van de meisjes in de prostitutie.”

Father’s House heeft al honderden kinderen van de straat of verwaarloosde kinderen in achterstandsgezinnen gered. Zij werden in pleeggezinnen ondergebracht of in eigen tehuizen. Het is volgens Van Roekel erg belangrijk dat ze in gezinnen opgroeien, omdat ze daar dingen leren die in het leven waardevol zijn. „Veel jongeren hebben geen idee hoe het er in een gewoon gezin aan toegaat. Veel gezinnen in Oekraïne zijn achterstandsgezinnen waarin ouders kampen met sociale problemen en verslavingen. Soms is het leven op straat voor kinderen nog veiliger dan thuis.”

De kinderen krijgen in Father’s House niet alleen zicht op een nieuwe toekomst, maar horen ook het Evangelie. Van Roekel: „We mogen officieel niet evangeliseren, maar krijgen wel de vrijheid om Bijbels onderwijs te geven. Ons tehuis is genoemd naar Johannes 14, waar Jezus zegt dat er in het huis van Zijn Vader vele woningen zijn. Door ons werk leren kinderen God de hemelse Vader kennen.”

Diaconaat is het zichtbaar maken van de liefde van Christus, zegt ze. „De overheid schiet schromelijk tekort in haar sociale taken. Dat onze methode werkt, blijkt wel uit het feit dat Father’s House nationaal en internationaal als rolmodel fungeert en wordt bezocht door collega-instanties in Oost-Europa.”

Het is echter de vraag hoe het tehuis kan overleven nu de financiële druk groter wordt. Van Roekel: „Maandenlang is er geen geld uitgekeerd aan sociale instellingen die kinderen opvangen. De staatskas is leeggeroofd door de leiders, die het geld in het buitenland hebben ondergebracht. Het geld dat voor liefdadigheidswerk beschikbaar was, gaat nu naar politiek en defensie in verband met de veiligheid van het land.”

Goodwill

De economische en sociale problemen stapelen zich op, merkt de manager van het Linda Fonds op. „Het hele leven is lamgelegd. Niemand durft voor de verkiezingen op 25 mei beslissingen te nemen. Op de Krim is de situatie ronduit penibel. Er heerst chaos en anarchie. Politieagenten vallen de huizen binnen en intimideren de bevolking. Onze groepsaccommodaties op de Krim voor de zomer- en Bijbelkampen kunnen deze zomer niet gebruikt worden vanwege dreiging en onrust.”

Toch is ze niet somber gestemd. „Tijdens de laatste gebeurtenissen op het onafhankelijkheidsplein in Kiev hebben de kerken veel goodwill gekweekt. Kerkleiders hielden gebedssamenkomsten. Voorgangers en priesters van de Orthodoxe Kerk hebben met gevaar voor eigen leven meegevochten en de gewonden verzorgd. Hierdoor is ze enorm in aanzien gestegen. De kerken zijn naar buiten getreden en zichtbaar geworden.”

Oekraïne is volgens haar veel religieuzer dan een land als Tsjechië, dat ook communistisch was maar nu bijna uitsluitend atheïstisch is. „De Orthodoxe Kerk heeft in Oekraïne veel invloed, al hopen we dat de inwoners een levendiger relatie met God hebben dan blijkt uit de verering van iconen. In ieder geval zullen de inwoners in de toekomst hopelijk beseffen dat ze God nodig hebben in een steeds zorgelijker wordende situatie.”