Toen Thaksin aankondigde dat zijn regering een reeks projecten op stapel heeft staan om de armoede in het land uit te roeien, leverde dat hem heel wat lof op. Het is de eerste keer dat een Thaise regering een openlijke inspanning doet om de armoede rechtstreeks te bestrijden. De armoede wordt door Bangkok wel erkend, maar de strategie is al decennia om de economische groei te promoten, in de hoop dat de welvaart druppelsgewijs bij de arme lagen van de bevolking terechtkomt.

Chang Noi, columnist van de krant The Nation, merkte op dat van het „trickle down effect” niets te merken valt in Thailand. De kloof tussen arm en rijk is er veel groter dan in de buurlanden Maleisië, Indonesië en de Filipijnen, ondanks de groeicijfers.

Intussen heeft Thaksin zijn plannen op tafel gelegd en is het enthousiasme sterk bekoeld. Zo’n 8 miljoen van de 62 miljoen Thai leven in armoede, wat betekent dat ze een inkomen hebben van minder dan 900 baht (17 euro) per maand. Het prototype van een Thaise arme is een boer uit het noordoosten van het land. Het profiel van de armoede werd dit jaar nauwkeurig getekend door de Verenigde Naties: 86 procent van de armen woont op het platteland, twee op de drie armen wonen in het noordoosten.

Het programma van Thaksin staat compleet haaks op dat armoedeprofiel. Bangkok wil de maatregelen toepassen in acht provincies. Slechts twee daarvan bevinden zich in de noordoostelijke armoedegordel. De regering richt zich op zeven groepen: landloze boeren, daklozen, studenten, middenstanders op het randje van een faillissement, teruggekeerde migranten, lage inkomens met huisvestingsproblemen en zwervers. Voor het begin van het project op 5 januari moeten mensen die menen dat ze tot een van de groepen behoren, zich inschrijven bij de gemeente en daar „hun problemen beschrijven.” Ze komen dan in aanmerking voor een uitkering.

Boerenbonden en academici maakten onlangs korte metten met de plannen van de premier op een seminarie van de Vereniging van Landbouwers in Chiang Mai. De Vereniging van Armen meent dat het onmogelijk is om de armoede in zes jaar uit te roeien. „Dit wordt weer zo’n typische ’oplossing’ voor de armoede, waarbij niks wordt ondernomen om de armen mondig en zelfredzaam te maken”, vreest Prasittiporn Kan-onsri, een onderzoeker van de vereniging.

De organisatie wijst erop dat Thaise boeren de komende jaren nog armer zullen worden als de regering de grenzen openstelt voor goedkope producten vanuit de buurlanden. Een econoom van een universiteit in Bangkok noemt het plan misleidend: „De regering geeft subsidies en cadeautjes aan de mensen in plaats van de verdeling van de welvaart anders te organiseren.”

Een ander punt van kritiek is dat de regering nog steeds niet gezegd heeft hoeveel de programma’s voor armoedebestrijding zullen kosten. „Thaksin wil de kosten buiten de begroting houden, zodat het parlement de uitgaven niet kan controleren”, denkt de econoom, die liever anoniem blijft. Het zou niet de eerste keer zijn dat Thaksin populistische programma’s financiert met een budget dat niet te controleren valt.

De steenrijke zakenman Thaksin heeft populistische maatregelen tot zijn handelsmerk verheven sinds hij in 2001 werd verkozen als premier. Zo verloste hij boeren met zware schulden uit hun ellende door de terugbetaling van hun schulden tot nader order op te schorten en gaf hij 77.000 dorpen elk 1 miljoen baht cadeau om banen mee te financieren. De regering-Thaksin voerde ook een plafond voor de eigen bijdrage voor medische zorg in, waardoor minder draagkrachtigen hoogstens 30 baht (60 eurocent) betalen per bezoek aan dokter of ziekenhuis.

Thaksin wijst de kritiek op zijn nieuwe armoedebestrijdingprogramma’s van de hand. „Als ik er geen vertrouwen in zou hebben, dan zou ik ook niks beloven”, luidt zijn antwoord op de vraag of hij zelf gelooft dat Thailand binnen zes jaar geen armoede meer zal kennen.