Jaarrekening
Hartelijk bedankt! Nagenoeg alle 60.000 abonnees van deze krant reageerden geheel spontaan op het verzoek vorige week om vragen in te leveren die ze zelf voor vader en prins Willem-Alexander in petto hadden.
De mailbox was te klein: zegge en schrijve één mail en twee mondelinge reacties kwamen binnen. Gelukkig, want wie het kleine niet eert… is deze rubriek niet weerd.
De inhoud zal voor velen bekend zijn. „Zelf ben ik twee keer vader geworden. Ik zou het in zo’n geval leuk vinden als men mij vroeg: Hebt u goed geslapen vannacht? Wie gaat er het bed uit als het kind ’s nachts huilt? Hoeveel hechtingen heeft uw vrouw? Hoe heet de kraamverzorgster?”
Inderdaad, dit zijn vragen die ter zake doen en die de gewraakte journalisten min of meer vergaten toen de baby werd gepresenteerd. Vooral de derde vraag blijft intrigerend. Je ziet bij wijze van spreken al getallen voor je en je slaat aan het meten om tot deerniswekkend pijnlijke centimeters te komen. Je zou er nog aan kunnen toevoegen of het kindje al gehecht is aan pa en ma, om in de sfeer van het hechten te blijven.
Tijdens de geboorteaangifte vorige week dinsdag zei de prins zelf al dat hij goed had geslapen. Het zou fantastisch zijn als bij de eventuele geboorte van een tweede kind de prins kundig zou worden ondervraagd. Iemand merkte ook nog op dat de geboorte van prinses Amalia niet zo veel vreugde uitlokte als destijds de geboortes van respectievelijk Wilhelmina, Juliana, Beatrix en Willem-Alexander. Nu zou het meer een mediagebeuren zijn geweest dan een daadwerkelijk volksfestijn. Goed, men dankte en zong het Wilhelmus in de kerken, men smeerde beschuit met muisjes en deelde mandarijnen uit, maar daar bleef het bij. Bij de felicitatieregisters liep het niet storm - mede omdat er digitaal kon worden gefeliciteerd. Maar ook digitaal waren het maar 21.000 Nederlanders die het paar feliciteerden met Amalia. De echte volkshappening bleef dus uit, hoewel de geboorte enorm gunstig was voor het imago van het Huis van Oranje.
Terugblikkend op het jaar 2003 kan worden gesteld dat het net als 1572 een rampjaar was, ditmaal dan voor het Koninklijk Huis en vooral voor koningin Beatrix. Ze had nog maar net, in oktober 2002, haar geliefde en voor haar werk ook zo belangrijke man prins Claus verloren, toen haar nichtje prinses Margarita en haar man Edwin de Roy van Zuydewijn afgelopen voorjaar wekenlang hun Oranjebitter spuwden richting Huis Ten Bosch in HP/De Tijd.
Het was in februari toen het weekblad HP/De Tijd begon met een reeks van verhalen onder de titel Oranjebitter. Margarita en Edwin kregen ruim baan om de familie van de prinses te beschuldigen van het tegenwerken van haar geliefde en hun huwelijk. Het Koninklijk Huis liet weten zich niet in de verhalen te herkennen, maar „uit liefde voor de prinses” te zwijgen.
Naast allerlei ogenschijnlijk onschuldige maar aansprekende details, zoals Beatrix die tipsy was en Friso die onzichtbaar voor het publiek zijn middelvinger naar Oranjefans had opgestoken, kwam het paar ook met de zeer ter zake doende beschuldiging dat de inlichtingendienst AIVD in opdracht van het kabinet der Koningin onderzoek had laten doen naar Edwin. De betrokken departementen waren niet op de hoogte.
De prinses verscheen ook nog op de televisie, met als door velen als hilarisch ervaren hoogtepunt haar mededeling dat directeur-generaal E. Brouwers van de Rijksvoorlichtingsdienst haar in zijn kamer aan het Binnenhof had laten afluisteren via een microfoontje, dat in werkelijkheid een gewone schroef bleek te zijn. De Oranjefamilie was nu echt een grote bron van vermaak. De kwestie leidde tot een kamerdebat. Een meerderheid van de Kamer wilde uiteindelijk dat het kabinet der Koningin onder het ministerie van Algemene Zaken ging vallen en dus onder directere verantwoordelijkheid van de premier.
Koningin Beatrix legde tijdens haar staatsbezoek aan Chili, in maart, een voor haar doen wel zeer ongebruikelijke persverklaring over de zaak af: „Wij zijn natuurlijk zeer bezorgd over Margarita en het spreekt vanzelf dat deze verdrietige zaak ons allen diep raakt. Ik herhaal nog eens nadrukkelijk dat wij ons niet herkennen in de verhalen die over de familie naar buiten zijn gebracht. Ik wil daar nu niet verder op ingaan, het betreft immers de dochter van mijn zuster en ik hoop van harte dat zij erin zullen slagen in alle rust en beslotenheid de problemen tot een oplossing te brengen.” De unieke verklaring die werd uitgesproken alsof Hare Majesteit een persconferentie gaf, sneeuwde een beetje onder in al het publicitaire geweld over de zojuist uitgebroken oorlog in Irak, iets waarover de Koningin zich overigens ook had uitgesproken.
De staatsbezoeken aan Chili en Brazilië leden niet onder de oorlog, want ze gingen gewoon door. Tijdens Koninginnedag in Wijhe en Deventer toonden de Oranjes zich eensgezind en spontaan. Er werd gesproken van een charmeoffensief.
Ondanks berichten over de teloorgang van het huwelijk van Margarita en Edwin, ging het paar door met de strijd. Hun verzoek om een parlementair onderzoek werd weggehoond door politiek en publiek, maar inmiddels hebben de (nieuwe) advocaten van het paar getuigen als prins Bernhard laten oproepen. Of de oude prins ooit hoeft te komen, is overigens nog de vraag.
Die storm rond Margarita was amper gaan liggen, of Mabel Wisse Smit, door koningin Beatrix nog zo trots aangekondigd als ideale verloofde van haar tweede zoon Johan Friso, bleek een dubieuze achtergrond te hebben. De affaire-Mabel pakte nog veel erger uit. In juni was de briljante verloofde van Friso door de koningin trots voorgesteld als lief en begaafd. Ze zou echter ook lief zijn geweest voor de grootste drugsbaron die ons land ooit heeft gekend, Klaas Bruinsma. Nog erger was dat zij en haar verloofde daarover jokten tegen de Koningin en de premier, waarop besloten werd dat de regering het parlement niet om toestemming zou vragen voor het huwelijk. Weer werd een koninklijke kwestie een pijnlijk kamerdebat.
De prins is van plan zijn huwelijk door te zetten, waardoor hij zijn recht op de troon verliest. Het huwelijk in april wordt nog een lastige zaak, niet in de laatste plaats voor de andere vorstenhoven. Wie moeten zij afvaardigen naar het huwelijk van een afhakende prins met een meisje dat ”gangsterliefje” wordt genoemd?
Ondertussen deed prins Bernhard zelf ook het nodige. Hij betaalde de boete voor een supermarktmedewerker die een overvaller onnodig op zijn neus had gemept, iets dat tot grote commotie leidde omdat niemand op de stoel van de rechter dient te zitten behalve de rechter zelf. Later dit jaar kreeg de prins nog eens de volle laag, omdat hij hierdoor het doodslaan bij een winkel van Anja Joos min of meer zou hebben gestimuleerd.
Nederland zag de vorstin op 7 december voor het eerst weer oprecht vrolijk en blij, toen ze opgewekt het Bronovo-ziekenhuis in Den Haag inging om haar kleindochtertje Amalia te bewonderen. Ze was samen met Friso en Mabel, waarmee ze alle speculaties over onderlinge ruzies en het de laan uitsturen van de omstreden Wisse Smit de wereld uithielp.
Het leek er die zevende december en de daarop volgende dagen op dat het hele land de Oranje-ellende was of wilde vergeten. Catharina-Amalia Beatrix Carmen Victoria, dochter van Alexander en Máxima en dus toekomstig koningin, werd nationaal in de armen genomen. Alexander liet zich allesbehalve in zijn spontaniteit hinderen door de camera’s en vertederde velen in zijn trots.
