Dat zijn slechts twee mogelijke gevolgen als de Palestijnse president Mahmud Abbas zijn dreiging waarmaakt om de Palestijnse overheid op te heffen.

Het dreigement kwam vorige week, toen Abbas enkele Israëlische parlementariërs op bezoek had.

Maandag verduidelijkte de Palestijnse president tegenover Israëlische journalisten dat de ontmanteling van het Palestijnse gezag geen doelbewuste Palestijnse actie zal zijn, maar veeleer een gevolg van het Israëlische beleid.

De verdwijning van de Palestijnse Autoriteit zal Israël verantwoordelijk maken voor het dagelijks leven van 2 miljoen Palestijnen op de Westelijke Jordaanoever. Onderwijs, volks­gezondheid, aanleg van riolering en handhaving van de veiligheid, het wordt allemaal weer de zorg van de enige soevereine macht, Israël.

Israëliërs verschillen van mening over de vraag hoe serieus zij het dreigement moeten nemen. Het is niet de eerste keer dat Palestijnse leiders zeggen dat zij de Palestijnse Autoriteit op kunnen heffen. De Palestijnse hoofd­onderhandelaar, Saeb Erekat, heeft in het verleden herhaaldelijk verklaard dat de Palestijnen hun strijd voor een eigen staat op kunnen geven om naar vertegen­woordiging in de Knesset te streven, onder de leus ”Eén mens, één stem”. Maar nu zou het volgens waarnemers anders zijn. Een Israëlische bron zei tegenover de krant The Jerusalem Post: „De stemming aan Palestijnse kant is extreem negatief. Ze overwegen serieus drastische maatregelen.”

Zeker is dat de gevolgen groot zullen zijn als de Palestijnse Autoriteit verdwijnt. De Palestijnse onderzoeker Khalil Shikaki zei onlangs in de media dat de meeste Palestijnen willen dat de Palestijnse Autoriteit blijft bestaan, ook al komt het vredes­proces tot stilstand. Daar hebben ze goede redenen voor.

Shikaki is de auteur van het rapport ”De dag erna”. Hij schreef het naar aanleiding van een onderzoek van tien teams die zich bezighielden met de vraag wat er zal gebeuren op het gebied van economie, veiligheid en maatschappelijk leven als de Palestijnse Autoriteit er de brui aan geeft.

Shikaki schrijft dat de Palestijnse Autoriteit kan verdwijnen omdat Palestijnse leiders daartoe besluiten, of omdat ze bezwijkt onder financiële en politieke druk.

Sommige Palestijnen zeggen dat de Palestijnse Autoriteit zichzelf dient op te heffen om Israël te dwingen de volle verantwoordelijkheid op zich te nemen als „bezettende macht.” Israël zou dan gedwongen worden te kiezen tussen twee opties: de eenstaat­oplossing, of alsnog de „bezetting” te beëindigen en de Palestijnen onafhankelijkheid en soevereiniteit te geven. Als Israël kiest voor de eenstaatoplossing kan het de Palestijnen gelijke burggerechten geven. Weigert Israël, dan wordt het land in feite een apartheidsstaat (à la Zuid-Afrika in de vorige eeuw).

Shikaki waarschuwt voor de te verwachten chaos na het wegvallen van de Palestijnse Autoriteit. De rechtsorde zal verdwijnen; de dienstverlening op het gebied van gezondheidszorg, onderwijs en water- en energietoevoer evenzo. Armoede, misdaad en werkloosheid zullen toenemen. Verder is de opkomst van gewapende milities te verwachten.