Commentaar: Kruis is voor ieder mens bron van ergernis
Allerlei pogingen worden deze weken ondernomen om de boodschap van Goede Vrijdag en Pasen voor de niet-kerkelijke medemens verstaanbaar te maken. Waren vroeger zogenoemde passiespelen daarvoor bedoeld, vandaag de dag spannen filmmakers en toneelspelers zich in om iets van de boodschap van passie en Pasen onder de aandacht van mensen te brengen.
Zonder nu direct de intenties van deze moderne versies van het lijdensevangelie ter discussie te willen stellen, kan steeds worden gezegd dat ze tekortschieten. Soms kan men zich afvragen of de vertolkers van de kruis- en opstandingsgeschiedenis zelf wel beseffen waar ze mee bezig zijn. Het schort nogal eens aan de eerbied voor deze heilige waarheid. Maar er is meer: ten diepste is de boodschap van het kruis niet te begrijpen. Sterker, de gebeurtenissen van Gabbatha, de Via Dolorosa en Golgotha roepen weerzin op. Paulus schrijft dat de prediking van Christus de Gekruisigde de Joden een ergernis is en de Grieken een dwaasheid.
Deze constatering van de apostel wordt ook bevestigd door de latere geschiedenis. Al vele eeuwen raakt het Kerstevangelie mensen meer dan de geschiedenis van Gethsemané, Golgotha en de hof van Jozef van Arimathea. Rond Kerst hangt vaak een waas van romantiek. De moderne mens ziet geen aanleiding die te draperen rond Goede Vrijdag en Pasen. Bij de harde werkelijkheid van het kruis is geen enkele verhulling door sfeer en genoeglijk gezang mogelijk. Daar komt de naakte waarheid volledig openbaar: de mens is door de zonde des doods schuldig. Dat is een harde confrontatie met een ontzagwekkende realiteit. De theoloog Noordmans schreef eens: „Het kruis met zijn bange verlatenheid toont ons, hoe ontzaglijk Gods oordelen zijn.” Alleen door het sterven van de Zoon van God kon verzoening worden aangebracht.
Wie eerlijk is, moet erkennen dat hij de boodschap van lijden en sterven bepaald niet aangenaam vindt. Geen mens wil er van zichzelf aan dat hij de kruisdood heeft verdiend. Wie wil weten hoe het Evangelie van verzoening overkomt bij de moderne mens behoeft maar een of twee romans te lezen van mensen die afscheid hebben genomen van het christelijk geloof. Op spottende wijze proberen ze af te rekenen met het kruisevangelie. Zij doen het bruut, maar hoeveel kerkmensen die vandaag onbewogen zitten onder de prediking doen het niet bedekt? Zij zingen lijdenspsalmen mee, maar hun hart ergert zich aan de boodschap van het kruis.
Bij het kruis op Golgotha stonden vele toeschouwers. De meesten bespotten de gekruisigden of waren teleurgesteld over het einde van de Wonderdoener Jezus. Slechts een kleine groep was geraakt door de gebeurtenissen, of beter: aangeraakt door Gods Geest. De Romeinse hoofdman, de vrouwen die van verre stonden en de moordenaar. Laatstgenoemde zag met zijn bijna gebroken ogen het meeste in de gekruisigde Koning der Joden. Hij bad Hem om vergeving en redding. Alleen hij die zelf met al zijn zonden aan het eind van zijn krachten is gekomen, kan het kruis op waarde schatten. Dan is het geen teken meer van lijden maar van hoop.